Pater José de Anchieta, hier afgebeeld bij het kerstenen van indianen, is in Brazilië een iconische figuur. De Spaanse missionaris en jezuiet speelde samen met de Portugese jezuiet Manuel de Nóbrega een grote rol bij het begin van de Portugese kolonisatie van Brazilië. Anchieta wordt beschouwd als een van de stichters van São Paulo (1554) en Rio de Janeiro (1565).
Je komt de naam Anchieta dan ook overal in Brazilië tegen, net als standbeelden en andere monumenten voor hem. De foto laat het voetstuk zien van het standbeeld van Anchieta voor de kathedraal van São Paulo. Een van de twee grote wegen van São Paulo stad naar de kust is de Rodovia Anchieta. In het kustplaatsje Itanhaém (SP) is een speciale, 220 meter lange loopbrug gebouwd naar een rotspartij, die bekend staat als het Bed van Anchieta (Cama de Anchieta). Daar zou de pater overnacht hebben. Het is een ruim, maar wel hard bed.
Ik probeer mij altijd voor te stellen hoe die eerste contacten met de inheemse bevolking eeuwen terug verliepen. Men had toen niet de beschikking over de overdaad van informatie, die we nu hebben. Wie in onbekende streken aan land ging, wist vrijwel niets van de lokale omstandigheden. In de roman Braziliaans rood (Rouge Brésil) van Jean-Christophe Rufin over Franse pogingen een kolonie te stichten in de baai bij wat nu Rio de Janeiro is wordt dat fraai verteld.
rss
Zeker nu de naam Franciscus weer opduikt, is het goed voor westerse kolonialen en ons, die westers denken en gedrag eigenlijk toch veel beter vinden, dat die eerste lichting missionarissen, naast Dominicanen met name Jezuieten met hun meest bekende Franciscus Xaverius, een geweldige openheid kenden voor andere culturen in die openbrekende wereld. Dat dat gebeurde vóór we tot westers, ook christelijk, uitbuitend kolonialisme vervielen, en zelfs in eerste instantie protesterend tegen dat kolonialisme, weet bijna niemand meer,(of wil dat niet meer weten?).
joost tibosch sr
20 mrt 13 at 13:33