Uit vervlogen tijden:
Nederlands Indië 1947
Vandaag, 15 augustus, is de jaarlijkse Indië herdenking. Op 15 augustus 1945 capituleerde Japan en kwam er een einde aan de tweede wereldoorlog in Azië. Nederlands Indië was in die oorlog door Japan bezet, Nederlanders kwamen in kampen terecht. Veel vrouwen werden in soldatenbordelen ingezet als wat eufemistisch troostmeisjes werd genoemd. Het Japanse regime was vaak wreed.
Op NPO Focus een uitgebreid artikel met video’s over de Japanse bezetting: Hoe hebben Nederlanders de bezetting van Nederlands-Indië ervaren?
Veel Nederlanders weten maar weinig af van deze ‘tweede dodenherdenking’ in augustus. Ellen Deckwitz schreef daar een lezenswaardige column over: Te lang stil.
Na de Japanse capitulatie werd de oude orde van koloniale overheersing over Nederlands Indië niet hersteld. Nationalisten riepen de onafhankelijkheid van Indonesië uit, waarop Nederland reageerde met de zogenoemde politionele acties, die gewoon een nare koloniale oorlog waren. De herdenking van in Nederlands Indië gevallen militairen is daarom omstreden.
Fotoalbum
Een oom van mij ging na de oorlog ook als miltair naar Indië. In een fotoalbum van hem vond ik bovenstaand papier dat door de decoratie lijkt te refereren aan kerstmis. ‘In onderlinge samenwerking met de Ned. Ind. burgery, Rode-Kruis en ‘NIWIN’’, zo vermeldt het biljet. NIWIN staat voor Nationale Inspanning Welzijnsverzorging Indië. Die organisatie zorgde voor het welzijn van Nederlandse militairen in Indië. Het waren de nadagen van Nederland in Indië.
Mijn oom was achteraf trouwens nogal kritisch over ons optreden in Indië.
Een paar foto’s uit zijn Indische album:
Tandjong Priok (Nederlands Indië) 1947
Nederlands Indië 1947
Tjiseeng (Nederlands Indië) 1947
rss
Aandacht voor het koloniale verleden van Nederland groeit, maar het herdenken ervan blijft toch moeilijk (De Volkskrant) en
Wrede Japanners, koude Nederlanders; twee verhalen over de bezetting van Nederlands-Indië en wat daarna kwam (Trouw)
Bert Ernste
15 aug 18 at 06:30
Negen jaar oud was ik toen de oorlog ook in Azië ten einde kwam. Van het Nederlands Oost-Indië had ik beelden uit afbeeldingen in school- en zendingsboeken. Maar dankzij de politieke, anti-koloniale opvattingen van mijn vader en de gretigheid waarmee hij met name Vrij Nederland las, groeide ik op in de vaste overtuiging dat Indonesië onafhankelijk moest worden en dat Nederland zich er na het vertrek van de Japanners stevig had misdragen. De laatste jaren is over dat laatste meer en meer duidelijk geworden, maar ik vind het verbazingwekkend dat kennelijk velen er nog steeds moeite mee hebben de geschiedenis van de koloniën en de Nederlandse verantwoordelijkheid daarvoor te accepteren.
Constant Coolsma
15 aug 18 at 21:57