Ai ai ai! Wat zijn we er als consumenten ingetrapt, in de suggestie dat op internet van alles gratis is. We zijn massaal aan de gratis e-mail gegaan van Hotmail, Yahoo of Gmail. Het is natuurlijk eigenlijk van de zotte dat we die bedrijven laten meelezen. Vroeger waren we al verontwaardigd als een postbode een briefkaart las. Dat was geheel terecht, want het is onzin dat je toch niets te verbergen hebt. Communicatie zou gewoon privé moeten zijn.
We zijn massaal naar Facebook, Twitter en Linkedin en andere, zogenoemde sociale media getogen met de suggestie dat ook dat allemaal gratis was. Daar delen we allerhande, soms zeer persoonlijke gegevens. Vooral als je contacten die onvoorzichtig verder delen, ben je de controle daarover heel snel kwijt. (Meer over Facebook en privacy.)
De apps op onze smartphones zijn vooral druk met het terugsturen van gegevens naar het moederschip, alwaar ook die gegevens weer worden opgeslagen, geanalyseerd en gekoppeld.
Inmiddels weten de meeste mensen ergens wel dat we betalen met onze privacy door alsmaar meer gegevens te verstrekken aan de technologiegiganten. Het is een vuig systeem, maar dat verdringen we het liefst. De meesten van ons lezen niet graag een artikel over de slechte kanten van de dominantie van Google of de smoezen van Facebook over privacy. De grote meerderheid voelt zich vastgeweven in het web van dataverzamelaars. Het is gewoon lastig om daaraan te ontsnappen.
Er zijn bijvoorbeeld privacyvriendelijke alternatieven voor Facebook (die vaak ook nog gratis zijn dank zij vrijwilligers), zoals bijvoorbeeld Diaspora*, Tsu en Seen.is, maar die hebben allemaal één groot probleem: iedereen zit al op Facebook. Krijg je netwerk maar eens mee naar een alternatieve club.
De uitstekende (zo lees ik, ik heb er geen ervaring mee) e-maildienst van Google (Gmail) en de prima synchronisatie die Google biedt van agenda, contacten, et cetera geef je niet zomaar op, dat geeft werk. Dat geldt voor de meeste gevestigde dataverzamelende diensten. Het web waar we in vast zitten.
Er zijn alternatieve besturingssystemen voor smartphones (Sailfish, Firefox, Ubuntu), die meer privacy en controle bieden, maar ook hier geldt: je moet er induiken, wennen en moeite doen. De meesten van ons hebben daar geen zin in. Vastgebakken.
Je internet- en slimfoongebruik zo inrichten dat je zo min mogelijk gegevens ‘lekt’, is inderdaad nogal een klus en bovendien nooit waterdicht. Toch zouden we dat véél meer moeten doen. Helaas, we zijn gemakzuchtig, waardoor de tech-giganten met rasse schreden steeds verder in ons leven doordringen. We krijgen er nog eens vreselijk spijt van dat we het hebben laten gebeuren. Tegen die tijd zal ontsnappen nóg moeilijker zijn.
—
Terzijde: ik heb onlangs mijn accounts bij Facebook, Twitter en Linkedin opgeheven. Op Facebook heb ik leuk contact gekregen met bekenden uit mijn jeugd, dat moet ik Facebook nageven, maar ik heb toch de stekker eruit getrokken. U kunt mij nog vinden op mijn website, dit weblog en op Diaspora* en uiteraard gewoon per e-mail. Onlangs deed ik de smartphone (opnieuw) weg. Mijn reserve e-mail bij Hotmail/Outlook ruil ik binnenkort in voor een betaalde e-mailservice. Geen meelezers meer.