Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Brazilië, West-Papua, media en meer

Archive for the ‘armoede’ tag

Favela | krottenwijk

leave a comment

Foto van krottenwijk tegen helling

Rio de Janeiro (RJ) Brazilië 2013

De krottenwijken (favelas) van Rio de Janeiro zijn meestal tegen de hellingen gebouwd, want de vlakke grond is uiteraard bebouwd door de projectontwikkelaars. Die krottenwijken zijn alleen aan de randen echte krottenwijken, een groot deel is vaak heel burgerlijk met ‘gewone’ stenen huizen, zij het wel grillig en informeel.

Written by Bert Ernste

december 28th, 2014 at 7:46 am

Bus 174 en de onzichtbaarheid van de armoede

leave a comment

Poster filmÔnibus 174 (Bus 174) (2002) van José Padilha (die later bekend werd door zijn films Tropa de elite en Tropa de elite 2) is een lange, indringende documentaire over de kaping van een stadsbus in Rio de Janeiro in 2000. Sandro Rosa do Nascimento gijzelde na een mislukte overval (?) een aantal passagiers en gedurende vier-en-een-half uur dreigde hij hen te doden, omringd door politie en media. Er bestaat ook een speelfilmversie van de gebeurtenissen onder de titel Última parada 174 (Laatste halte 174) (2008) van regisseur Bruno Barreto. Deze heb ik nog niet gezien.

De (lange) film van Padilha wisselt beelden van de gijzeling af met interviews en beelden van de wereld van daklozen en misdadigers (gevangenissen), die een triest beeld schetsen van de dader en zijn situatie. De documentaire preekt niet, maar laat op een onnadrukkelijke manier zien hoe de armen in Brazilië (niet alleen daar trouwens) worden genegeerd. Om diep over na te denken.

Let op: deze recensie vertelt de inhoud van de film. Wie hem eerst wil zien zonder de afloop te weten, kan hier terecht (vervolg recensie daaronder):


Op jonge leeftijd zag Sandro zijn moeder voor zijn ogen bloedig vermoord worden. Zijn vader heeft hij nooit gekend. Hij gaat al jong op straat leven, waar de straatkinderen regelmatig worden mishandeld of zelfs afgeschoten door milities, vaak bestaande uit politieagenten. Sandro overleefde zo’n bloedbad bij de Candelária kerk in Rio de Janeiro in 1993. Hij voorziet in zijn levensonderhoud via diefstal en overvallen.

Tijdens de gijzeling schreeuwt Sandro dat de Braziliaanse maatschappij de armen negeert en geen kans geeft. Dat beeld komt ook voort uit de interviews. De armen van Brazilië worden genegeerd door wie het beter heeft en zijn als het ware onzichtbaar. Zo voelen ze zich ook, zo blijkt uit de interviews. Ze voelen dat ze niets zijn, dat de wereld hen niet ziet en niet wil zien. Als ze in de gevangenis zitten, worden ze als beesten behandeld en raken ze het spoor verder bijster.

Sandro is, zo blijkt gedurende de uren durende gijzeling, niet echt van plan om de gijzelaars te doden. In de bus hebben enkele van de jonge vrouwen die zijn gegijzeld dat ook door, zo blijkt uit de interviews. Sandro zegt op een gegeven moment tegen een van hen dat hij haar niet gaat doden, maar dat hij wel gaat schieten. Hij schiet in de vloer en zegt tegen haar dat ze op de grond moet bijven liggen.

Ondertussen schiet de politie de gijzelnemer niet dood, terwijl ze daar volop gelegenheid voor hebben, bijvoorbeeld als Sandro zijn hoofd en arm met revolver uit het raam steekt. Naar verluidt hebben hogere machten echter besloten dat rondspattende hersenmassa in een nette buurt en live op televisie niet goed over zal komen.

Als Sandro tot verrassing van de politie na uren besluit om met een gijzelaar uit te stappen, springt een politieagent naar voren en schiet alsnog, naar beweerd wordt tegen de orders in. Hij raakt de gijzelaar in het gezicht en mist de gijzelnemer. Volgens de officiële versie schiet Sandro in een reactie drie keer in de rug van de gijzelaar. Deze overleeft het niet.

In de arrestantenwagen wordt Sandro gewurgd dor de politie. De politie beweert dat Sandro zeer geagiteerd was en gekalmeerd moest worden door hem bewusteloos te maken. Enkele agenten worden aangeklaagd, maar door een jury vrij gesproken.

De documentaire laat op indringende wijze zien, dat straatkinderen in Brazilië en vele Braziliaanse misdadigers (opgegroeide straatkinderen) komen uit armoede en gebroken gezinnen. Het erbarmelijke gevangeniswezen in Brazilië, dat ook in de film langs komt, helpt de situatie slechts verergeren.

Sandro blijkt een mens van vlees en bloed, die heel graag anders wilde, zoals blijkt als hij een tijdje bij een oudere dame inwoont en dolgelukkig is met het feit dat hij een eigen plekje heeft. Deze wereld geeft de marginalen, zoals ze in Brazilië genoemd worden, echter bitter weinig kansen en negeert ze, zoals de documentaire pijnlijk duidelijk maakt.

Een film die je bij blijft en tot diep nadenken stemt.

Meer Braziliaanse cinema | Meer Brazilië

Written by Bert Ernste

december 6th, 2013 at 8:19 am

Wees woest!

one comment

Voorkant boekIn Frankrijk is een pamflet verschenen van de nu 93-jarige Stéphane Hessel, verzetsstrijder uit de tweede wereldoorlog. Hessel roept in een dertien pagina’s (met noten achttien) op tot verontwaardiging over het onrecht in de wereld. Het is opvallend dat deze oproep op de Franse lijsten van meest verkochte boeken staat (ruim anderhalf miljoen verkocht), juist nu veel mensen te onverschillig zijn of zich onmachtig voelen om de politiek te veranderen. Zie bijvoorbeeld hier.

Hessel herinnert aan de principes van het Franse verzet, die voortkwamen uit de verontwaardiging over het nazisme. Hij citeert onder meer uit de universele verklaring van de rechten van de mens die in die tijd werd opgesteld. Onverschilligheid is volgens hem de slechtste houding die je kunt hebben.

Hessel ziet goed dat het in ‘zijn’ tijd gemakkelijker was om te weten tegen wie je je verontwaardiging moest richten: tegen het nazisme en het kolonialisme. Nu is het zaak de grote verschillen tussen arm en rijk aan te pakken, de mensenrechten en de toestand van de planeet. Het pamflet kritiseert met name de behandeling van illegalen, de invloed van geld op de media, de uitholling van de verzorgingsstaat, de toestand van het onderwijs en Israels beleid ten aanzien van de Palestijnen. Hessel breekt nadrukkelijk een lans voor verzet met geweldloze middelen. Terrorisme werkt niet.

Het pamflet maakt helaas niet echt duidelijk hoe je de verontwaardiging moet kanaliseren. Het betoog is niet nieuw, maar het is opvallend dat het in Frankrijk blijkbaar een snaar heeft geraakt.

Fragmenten in het Engels:

Ninety-three years. I’m nearing the last stage. The end cannot be far off. How lucky I am to be able to draw on the foundation of my political life: the Resistance and the National Council of the Resistance’s program from sixty-six years ago….

The motivation that underlay the Resistance was outrage. We, the veterans of the Resistance movements and fighting forces of Free France, call on the younger generations to revive and carry forward the tradition of the Resistance and its ideas. We say to you: take over, keep going, get angry! Those in positions of political responsibility, economic power and intellectual authority, in fact our whole society, must not give up or let ourselves be overwhelmed by the current international dictatorship of the financial markets, which is such a threat to peace and democracy….

We must realize that violence turns its back on hope. We have to choose hope over violence—choose the hope of nonviolence. That is the path we must learn to follow. The oppressors no less than the oppressed have to negotiate to remove the oppression: that is what will eliminate terrorist violence. That is why we cannot let too much hate accumulate….

To you who will create the twenty-first century, we say, from the bottom of our hearts,
TO CREATE IS TO RESIST
TO RESIST IS TO CREATE.

Bron

I would like everyone – everyone of us – to find his or her own reason to cry out. That is a precious gift. When something makes you want to cry out, as I cried out against Nazism, you become a militant, tough and committed. You become part of the great stream of history … and this stream leads us towards more justice and more freedom but not the uncontrolled freedom of the fox in the hen-house.

It’s true that reasons to cry out can seem less obvious today. The world appears too complex. But in this world, there are things we should not tolerate… I say to the young, look around you a little and you will find them. The worst of all attitudes is indifference…

The productivist obsession of the West has plunged the world into a crisis which can only be resolved by a radical shift away from the ‘ever more’, in the world of finance but also in science and technology. It is high time that ethics, justice and a sustainable balance prevailed…

Bron

Meer commentaren

Written by Bert Ernste

maart 12th, 2011 at 8:22 pm

Modderlawines Rio de Janeiro: stadsontwikkeling hard nodig

leave a comment

Foto krottenwijkEerder vroeg ik mij af of Rio de Janeiro de miljoenen die gemoeid zijn met grote evenementen als de wereldkampioenschappen voetbal (2014) en de Olympische Spelen (2016) niet beter zou kunnen besteden aan het ontwikkelen van de arme stadsdelen (favelas).

De regen van de afgelopen dagen met de daarmee gepaard gaande modderlawines en (tot nu toe) bijna tweehonderd slachtoffers in de deelstaat Rio de Janeiro onderstrepen de noodzaak tot stadsontwikkeling op pijnlijke wijze.

Zo kwam in Niteroi, een gemeente tegenover Rio de Janeiro, een helling naar beneden, die enkele tientallen huizen heeft bedolven. Naar de slachtoffers wordt nog gezocht. Het ging om een voormalige vuilnisbelt, waarop illegale bouw plaats vond. Een voormalige vuilnisbelt is zeer onstabiel, vanwege het rottingsproces van het vuilnis.

Cynici zeggen nu dat de armen daar maar niet hadden moeten bouwen, ze wisten dat het niet mocht. Het pijnlijke feit is evenwel dat de overheid in twintig jaar niets heeft gedaan om deze illegale bouw te verhinderen. Het gebied stond zelfs niet op de kaarten als risicogebied. De armen hebben meestal weinig keus, er wordt veel te weinig gebouwd in de goedkope sector.

Het gebrek aan beleid om bouw in risicogebieden, illegaal of niet, tegen te gaan, is in Brazilië wijd verbreid. Eerder dit jaar vergden modderlawines in de deelstaat São Paulo ook tientallen doden, vaak om dezelfde reden: illegale en door de overheid gedoogde bouw in risicogebieden.

In het geval van de deelstaat Rio de Janeiro blijkt de deelstaatregering ook nog eens geld dat begroot was voor stadsontwikkeling in kas te hebben gehouden.

Een groots opgezet plan om de informele wijken rond de steden van Brazilië te ontwikkelen, daar riolering en bestrating aan te leggen, risicogebieden leeg te maken en voor de bouw van alternatieve, goedkope woningen is zeer hard nodig. Brazilië kent economische groei, er zijn dus middelen voor. Waarom die besteden aan grote evenementen, die niet blijvend zijn, als er nog zo veel permanente problemen opgelost moeten worden?

April 2010

Meer Brazilië

Written by Bert Ernste

januari 25th, 2011 at 9:37 am

Wereldkampioenschappen en Olympische Spelen voor de armen?

leave a comment

Foto krottenwijk In 2014 zijn in Brazilië (onder andere in Rio) de Wereldkampioenschappen voetbal en in 2016 is Rio de Janeiro gastvrouw voor de Olympische zomerspelen. Is dat goed voor de arme bevolking in de krottenwijken? Ja en nee.

Meer dan een kwart van de 471 miljoen stadsbewoners in Latijns Amerika woont in de zogenoemde krottenwijken, in Brazilië favelas genaamd, in Argentinië villas miserias. Wereldwijd wonen 827,6 miljoen mensen in dergelijke krottenwijken. Elk jaar groeit die groep met tien procent. (Cijfers gepresenteerd tijdens het Fifth World Urban Forum, The Right to the City: Bridging the Urban Divide, in maart gehouden in Rio de Janeiro.)

Overigens zijn die krottenwijken gedeeltelijk gewone, zij het ongeplande steden met stenen huizen, winkelstraten en dergelijke. Slechts een deel bestaat uit echte krotten. Zie De burgerlijke krottenwijk.

De grote evenementen in Rio de Janeiro betekenen dat er extra geïnvesteerd gaat worden. In de stadions en andere sportgelegenheden. Dat biedt werkgelegenheid, die zeer welkom is, want ondanks de gezonde economische groei van Brazilië (voor 2010 wordt meer dan vijf procent verwacht), zijn er nog steeds veel werklozen en mensen met zeer precaire baantjes. Ook in de infrastructuur worden miljoenen gepompt, bijvoorbeeld in openbaar vervoer. Goed voor de werkgelegenheid, maar de lijnen ten behoeve van de sport zullen niet noodzakelijkerwijs de routes rijden, waar het volk om verlegen zit.

Ook tijdens de evenementen zullen veel mensen werk hebben om bezoekers en atleten te ontvangen, te bewaken, te vervoeren en om de massale toeloop van eten en drinken te voorzien. Al deze werkgelegenheid en die in de bouw en infrastructuur is evenwel tijdelijk.

Ook in veiligheid wordt veel geld gestoken. Er is eindelijk een serieuze poging gaande om de favelas te heroveren op de drugsbendes, die daar vaak de baas zijn. Door permanente aanwezigheid van ‘vredespolitie’ zijn een aantal van die perifere wijken inmiddels een stuk veiliger geworden, al is de strijd nog lang niet gestreden. Daarvan profiteert ook de arme bevolking.

Er komen verder ongetwijfeld een paar sympathieke projecten met mooie public relations campagnes, er zijn allicht mensen die straks voor een aantrekkelijke prijs de onderkomens van de atleten kunnen kopen.

Ondanks deze voordelen voor de bevolking, kan ik mij niet voorstellen dat de miljoenen, die in dergelijke evenementen worden gestoken niet beter besteed hadden kunnen worden. Een creatief en grootscheeps ‘favelareconstructieplan’ en eenzelfde geconcentreerde inspanning en financiering als in deze evenementen wordt gestoken, zouden veel meer zoden aan de dijk zetten voor de armoedebestrijding. Breng water en riolen naar de perifere wijken van Rio, ga daar bestraten, geef economische impulsen en maak van de favelas echte, gezonde stadsdelen. Daar profiteren de armen veel meer van, ook op de langere termijn.

Laten we eerlijk zijn, alle mooie praatjes die we gaan horen ten spijt: grote evenementen zijn toch vooral feestjes voor hen die in goede doen zijn.

Dat neemt overigens niet weg dat de meeste Brazilianen maar wat trots zijn op het feit dat Brazilië deze wereldkampioenschappen en Olympische spelen mag houden.

Maart 2010

Meer Brazilië

Written by Bert Ernste

januari 23rd, 2011 at 9:06 pm

Armoede in de media

leave a comment

Het nieuws van het Braziliaanse televisiestation Bandeirantes (Jornal da Band) meldde dat 23 miljoen Brazilianen geen tand in de mond hebben. (Als ik het goed hoorde was het een dag later in een vervolgitem al 26 miljoen.) Los van de betrouwbaarheid van die aantallen is wel duidelijk dat Brazilië een probleem heeft op het gebied van mondhygiëne.

Een tandarts, die tandheelkunde levert aan arme mensen, vroeg zich vertwijfeld af waarom er geen goedkope tandpasta bestaat, zoals er generieke geneesmiddelen zijn (merkloze geneesmiddelen met dezelfde werkzame stof als de dure merken). “En waarom zit er in de mand met basisproducten, die arme mensen krijgen, geen tandenborstel en tandpasta?”, vroeg de tandarts.

Het item van het Jornal da Band deed me realiseren dat we in de Nederlandse pers eigenlijk nog maar weinig vernemen over de armoede in de wereld. Natuurlijk, soms is er een indringende reportage, wat vaker een item over goede doelen, die ergens arme mensen helpen. Bij de goede doelen worden de armen trouwens meestal verbeeld als nogal willoze slachtoffers.

In de jaren ’70 van vorige eeuw was de zogenoemde derde-wereldbeweging op haar hoogtepunt en waren we veel meer begaan met het lot van het arme deel van de wereld. Tegenwoordig lijken de media (namens ons?) meer geïnteresseerd in het wel en wee van wereldsterren en bekende Nederlanders dan in de arme medemens.

Maart 2010

Meer mediacommentaren

Written by Bert Ernste

januari 19th, 2011 at 8:36 pm

De armen betalen meer

leave a comment

Advertentie met kleine lettertjesTalloze Brazilianen leven, net als de Amerikanen trouwens, op afbetaling. Veel meer dan in Nederland, hoewel de Nederlandse postorderbedrijven je ook graag op krediet verkopen. Credit cards gaan standaard ook uit van aflossing in termijnen.

Iedere keer dat ik Brazilië ben moet ik weer wennen aan de manier, waarop artikelen zijn geprijsd. Eerst denk ik “hé, goedkoop”, maar dan zie ik in kleine letters staan ‘zes keer’ of ‘tien keer’ of zoiets.

Het is nu zelfs al zo ver dat veel producten niet meer goedkoper zijn als je ze ineens betaalt. Anders gezegd, je betaalt de rente voor betalen in termijnen ook als je meteen alles afrekent, al heet het “in vijf keer zonder rente”. M’n neus. De termijnbetaling kost gegarandeerd administratiekosten en rente.

Bij langere betaaltermijnen betaal je nog steeds flink meer dan bij betaling ineens. Vakantiereisjes en vliegtickets van een paar honderd Euro kun je in Brazilië tegenwoordig zelfs in drie of vier jaar afbetalen. Je betaalt dan al gauw het dubbele van de prijs, want de rente in Brazilië is erg hoog. Brazilianen zijn evenwel zo gewend om in bedragen per maand te denken, dat ze zich dat meestal niet realiseren. Ook hebben ze vaak niet door dat de voorwaarden van het krediet knellend zijn. De voorlichting bij de transactie is erbarmelijk en de Braziliaan vraagt meestal niet door. De boeterente bij betaalachterstand stijgt al snel tot astronomische hoogten en je naam wordt geregistreerd als wanbetaler, wat allerlei problemen geeft.

Het voordeel van krediet is, dat je nu kunt kopen en later betaalt. Bij noodzakelijke aankopen een uitkomst. De reclame maakt je echter ook lekker voor de niet noodzakelijke zaken, zoals die reisjes. Daar betaal je dan dus heel veel voor. Dat geldt vooral voor de minder draagkrachtigen, die het meest betalen in termijnen. Uiteindelijk kunnen ze daardoor minder kopen. Ze hadden het al niet breed.

Voor de economie is het allemaal prachtig: meer omzet voor de verkopers en gouden tijden voor de kredietbedrijven. Zolang het percentage wanbetalers niet te hoog wordt, is het macro-economisch geen probleem. Voor de minder bedeelden pakt het minder goed uit, of ze dat nu door hebben of niet.

Maart 2010

Meer Brazilië

Written by Bert Ernste

januari 13th, 2011 at 2:37 pm

Rol Wereld Sociaal Forum uitgespeeld?

leave a comment

Gedurende de negen jaar sinds het eerste forum in Porto Alegre heeft de beweging veel aan kracht ingeboet. Het aantal deelnemers liep terug en ook in de media kreeg het WSF steeds minder aandacht. Tijdens het WSF van 2009 in Belém (Brazilië) waren er wel veel deelnemers, maar het oorspronkelijke doel een wereldforum te zijn, leek ver weg. Het was vooral een plek waar talloze Braziliaanse groepen zich presenteerden, zoals het blad Onze Wereld toen blogde vanuit Belém. Hoe sympathiek het ook mag zijn dat de vaak gemarginaliseerde inheemse bevolking van Brazilië en andere groepen zich kunnen manifesteren, de doelstelling van een andere, beter wereld te bewerkstelligen leek uit het zicht verdwenen.

Crisis
De crisis, die uitbrak in de financiële sector en daarna zijn sporen trok in de reële economie, leek een kans bij uitstek om het roer om te gooien. Overal in de wereld werd gespeculeerd over het einde van het kapitalisme, zoals wij dat kennen. Nu we iets verder zijn, is duidelijk dat we gewoon doorgaan op de ingeslagen weg met hooguit wat marginale maatregelen. Om het in goed Nederlands te zeggen: het is business as usual.

De banken zijn gered dank zij een enorme kapitaalinjectie opgebracht door de belastingbetalers. Aan die steun zijn vrijwel geen voorwaarden verbonden in de zin van meer zeggenschap door overheden, nieuwe regels voor de ondersteunde banken of iets dergelijks. Er is veel voor te zeggen dat zogenoemde systeembanken, die een centrale rol spelen in het betalingsverkeer, onder streng overheidstoezicht komen te staan, gezien die publieke rol (die het argument was waarom die banken niet mochten omvallen). President Obama lijkt op dit terrein alsnog iets te willen doen. Dat is rijkelijk laat en komt pas nadat de financiële sector al weer volop in de oude fouten was vervallen. Obama sprak Wall Street – tevergeefs – vermanend toe.

Het toezicht op de financiële sector, dat mede onder druk van een miljardenlobby in de Verenigde Staten de laatste tien, vijftien jaar zeer sterk was uitgehold, wordt nu slechts mondjesmaat aangescherpt.

De klimaattop in Kopenhagen was een fiasco, omdat de wereldleiders als de dood zijn om de economische groei te schaden. Ze zetten liever de toekomst van de planeet op het spel. Even was er onder klimaatactivisten en andersglobalisten de hoop dat de G20, de twintig belangrijkste landen in de wereld, door de aanwezigheid van Brazilië, India, China en Rusland een andere koers zouden gaan varen, die beter uit zou pakken voor minder ontwikkelde landen. Dat bleek te optimistisch. De nieuwe landen schikken zich gemakkelijk in het aangeboden pluche.

Volgens Immanuel Wallerstein moet de echte crisis zelfs nog komen. Hier zijn verwachtingen voor de nabije toekomst. Hij voorziet dat we voor een fundamentele keuze staan: of het neoliberale economische model dat de rijke landen op het Wereld Economisch Forum in Davos voorstaan, of het andersglobalisme van het Wereld Sociaal Forum, begonnen in Porto Alegre.

Andere wereld is mogelijk
Of die andere wereld tegen die verdrukking in inderdaad mogelijk is, zoals de slogan van het WSF stelt, is de vraag. Ideeën zijn er genoeg. Motieven om het roer om te gooien ook. Wie wil er niet een duurzame samenleving, die rekening houdt met het milieu, ofwel een wereld zonder vervuiling, zonder broeikaseffect, rekening houdend met de eindigheid van grondstoffen. Nog steeds worden milieukosten maar mondjesmaat doorberekend aan de bedrijven die ze veroorzaken. Het is meestal de overheid, dus de belastingbetaler, die opdraait voor het schoon maken van vervuilde rivieren, vervuilde grond en dergelijke.

Wie wil er niet een echt democratische wereld, waar we meer dan nu zeggenschap krijgen over het soort maatschappij waar we in leven: een die voorziet in de basisbehoeften, waar overheden zorg dragen voor de essentiële publieke diensten. Dat is in Nederland grosso modo wel in orde, maar in de meeste landen nog lang niet.

Daarvoor moeten we ook zeggenschap krijgen over de soort economie waar we in leven. Richten we die op steeds meer winst of primair op het produceren van producten en diensten die echt nodig zijn?

Tenslotte moet de financiële sector weer dienstbaar worden aan die maatschappelijke doelstellingen en niet een doel op zich nastreven: steeds meer winst, ongeacht of dat via woekerpolissen en andere vuige financiële producten gaat.

Voorstellen
Hoe die beter wereld te bereiken is onderwerp van discussie op het WSF in Porto Alegre. Susan George, bekend auteur op het gebied van honger en internationale schulden, doet daar een aantal concrete voorstellen:

  • Gedeeltelijke nationalisering van banken die overheidssteun kregen en deze banken dwingen om tegen kostprijs geld te lenen aan kleine en middelgrote, sociale en groene bedrijven om de overgang naar een duurzame samenleving te versnellen.
  • Werkgelegenheid creëren door groene infrastructurele projecten, gefinancierd door speciale aandelen uit te geven. In Europa betekent dat een ingrijpende verandering van de Europese Centrale Bank.
  • Een echt debat over beperkingen van inkomens. Als de laagst betaalden 100 krijgen, wat moet dan het plafond zijn voor de hoogst betaalden? 500? 1000? 10.000?
  • Afschaffen van belastingparadijzen en het instellen van belastingen op internationale financiële transacties. Minstens een deel van de opbrengsten zou ten goede moeten komen aan klimaatinspanningen in arme landen. Stel opnieuw een belasting in op grote vermogens / inkomens en gebruik de opbrengsten voor openbare diensten.
  • Stel een international systeem van accounting in, zodat internationale bedrijven geen trucs kunnen uithalen met de prijzen die tussen onderdelen van het bedrijf in rekening worden gebracht, waarmee belastingontduiking op grote schaal en kapitaalvlucht mogelijk zijn.
  • Herstel (in de VS) of introduceer (in Europa) het onderscheid tussen banken die een maatschappelijke functie hebben (en onderwerp die aan extra regels) en banken met een louter commerciële functie.
  • Herstel de in de afgelopen tien – vijftien jaar afgeschafte reguleringsmechanismen, met name voor de grondstoffenmarkten.
  • Scheld de schulden van minst ontwikkelde landen (Least developed countries, LDC’s) kwijt in ruil voor herbebossing en milieubehoud.

Vuist van het Wereld Sociaal Forum?
Het blijft een open vraag in hoeverre het Wereld Sociaal Forum invloed kan uitoefenen op de machthebbers. Vooralsnog lijken de tegenbewegingen veel te verdeeld en te veel bezig met hun eigen profilering en zal de bijeenkomst van het WSF in Porto Alegre waarschijnlijk betrekkelijk onopgemerkt voorbij gaan. Internet heeft nog niet gezorgd voor de beloofde bundeling van democratische krachten, die ooit beloofd werd. Het wereldwijde web lijkt eerder bij te dragen aan versplintering, waarbij elke groepje zijn eigen hoekje heeft, maar van een brede beweging niets terecht komt. Ik krijg in deze graag ongelijk.

Januari 2010

Meer opinie

Written by Bert Ernste

januari 10th, 2011 at 8:11 pm

Nederland geweldig

leave a comment

Recent had ik weer zo’n moment dat ik hier in Brazilië dacht: het Nederlandse sociale systeem is toch geweldig (vergelijkenderwijs dan). De metselaar kwam met zijn ‘hulpje’. Dat ‘hulpje’ blijkt een oudere man te zijn, die de pensioengerechtigde leeftijd ver voorbij is. In Brazilië zijn de lonen en dus de pensioenen laag. De pensioenen zijn bovendien sterk in waarde gedaald, doordat de indexering ver achterbleef bij de inflatie. Veel ouderen moeten dus wel blijven werken.

Er zijn ook andere momenten, want wie eenmaal in een buitenland heeft gewoond, blijft vergelijken: Wennen aan de wereld.

Januari 2010

Meer artikelen over Brazilië

Written by Bert Ernste

januari 9th, 2011 at 10:09 am