Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Veel aandacht (ook internationaal – NRC) voor het feit dat de Braziliaanse politie de “grootste sloppenwijk van Zuid-Amerika” Rocinha, alsmede de sloppenwijken Vidigal en Chácara do Céu in Rio de Janeiro is binnengevallen om daar rust en orde te scheppen.

De actie was ruim van tevoren uitvoerig aangekondigd, dus het wekt weinig verbazing dat de drugshandelaars, waar de wijken berucht om zijn, waren vertrokken en geen tegenstand boden. Het lijkt de politie er vooral om te doen om de wijken rond de grote evenementen in Rio, zoals het wereldkampioenschap voetbal in 2014 en de Olympische Spelen van 2016 onder controle te hebben. Dat de drugshandel zich naar andere wijken verplaatst, is van minder belang voor de autoriteiten, die zichzelf wel heel uitvoerig op de borst klopten met deze actie.

Dit was vooral een propagandaslag. De media deden er aan mee.

Meer Brazilië

De grootste bank van Brazilië, Bradesco, verkoopt een verzekering tegen verdwaalde kogels. Voor ongeveer Euro 1,40 per maand, krijg je iets van Euro 8.000 uitgekeerd als je omkomt door een verdwaalde kogel. In de favelas (krottenwijken) van Brazilië zijn vrij vaak schietpartijen tussen drugsbendes, of tussen de politie en drugsbendes.

De bank experimenteert met deze verzekering in de krottenwijken Rocinha in Rio de Janeiro en Heliópolis in São Paulo. De ‘microverzekering’ wordt vooralsnog alleen verkocht aan mensen tussen de twintig en vijftig jaar oud, die een bankrekening hebben bij de vestigingen van de bank in de genoemde wijken.

Een bankvestiging in een krottenwijk? Inderdaad. Het begrip krottenwijk is zeer betrekkelijk. Wat men in Brazilië favelas noemt, zijn eigenlijk informele steden, met winkelstraten, keurige huizen (vaak niet compleet afgewerkt) en alleen aan de randen de huisjes en barakken, die Nederlanders associëren met krottenwijken. Zie De burgerlijke krottenwijk.

De ‘verdwaalde-kogelverzekering’ laat zien dat Brazilië een veiligheidsprobleem kent, in ieder geval in de favelas, en dat bedrijven overal geld aan willen verdienen. Op zich verschilt de verzekering niet veel van een ongevallenverzekering. Eigenlijk is een verdwaalde kogel niet meer dan een soort ongeluk. Een beetje bijzonder misschien, maar niet zo heel anders dan de bellende automobilist, die je aanrijdt. In beide gevallen zit er verwerpelijk menselijk gedrag achter het ‘ongeluk’. Helaas.

Maart 2010

Meer Brazilië