Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

São Paulo 2016

Jaren geleden schreef ik dat ik blij was in Brazilië goede (ongezoete) pindakaas te hebben gevonden. Als je langer in het buitenland verblijft, krijg je vaak zin in bekende smaken ‘van thuis’.

Dit jaar kon ik mijn vertrouwde pindakaas in Brazilië niet meer vinden. Na het nodige zoeken ontdekte ik dat pindakaas (pasta de amendoim) hier nu tot de superfoods (‘fitness food’) wordt gerekend en ook verkocht wordt in winkels die voedingssupplementen en energiedranken verkopen. De verpakking is aan deze nieuwe markt aangepast, de pindakaas is dezelfde.

Ik vind het maar vreemd staan op mijn ontbijttafel, die kreet ‘Power 1 One’. Toch anders dan de pindakaas van Arretje Nof, het reclamefiguurtje van Calvé. De achternaam van Arretje is de afkorting van Nederlandse Oliefabriek. Johan Fabricius schreef een aantal boekjes over hem:

Istanbul (Turkije) 2014

Istanbul (Turkije) 2014

Istanbul (Turkije) 2014

Deze mobiele etensverkoper heeft zich opgesteld voor de Burger King en andere eetgelegenheden op het Taksimplein in Istanbul.

São Paulo 2013

De Braziliaanse zoetwaar op de foto heet Lingua de sogra (Schoonmoeders tong).

De Portugeestalige keuken kent vele fraaie namen voor zoetigheid. Zo is er bijvoorbeeld Toucinho do ceú (Spekje van de hemel, een soort marsepeinpudding), Baba de camelo (Kamelenspeeksel, een caramelmousse) en Baba de moça (Meisjesspeeksel, soort vla van eierdooiers, cocosmelk en suikersiroop).

Verder heb je Papos de anjo (Engelenonderkinnen, in de oven gebakken eierdooiers met siroop), Beijinhos de freira (Nonnenzoenen, bolletjes van eierdooiers, gepelde amandelen en suiker) en Barriga de freira (Nonnenbuik, pasteitje van eieren, brood, suiker). Er zijn er vast meer.

De religieuze invloed op de namen van de zoetwaar (nonnen, engelen, hemel) gaat terug op de 17e en 18e eeuw, toen het in Portugal vooral de kloosters waren die zoetwaren bereidden.

De zeer zoete smaak van de Portugezen zou een Moorse invloed zijn uit de tijd van de Noord-Afrikaanse bezetting van van Zuid-Europa. De Portugezen brachten deze voorkeur mee naar Brazilië, dat tot begin 19e eeuw een Portugese kolonie was.

Aanvulling juni 2019: Recept: De Volkskeuken: Braziliaans dessert met ei, kokosmelk en suiker (baba de moça) (De Volkskrant), waarin aan deze blogpost wordt gerefereerd.