Wat waren we bezorgd, toen de financiële crisis over ons heen rolde en zowel in de Verenigde Staten als in Europa grote banken gered moesten worden door de overheid. Politici riepen dat dit nooit meer mocht gebeuren. We hadden het toezicht op de financiële sector verwaarloosd, waardoor deze onverantwoorde risico’s was gaan nemen in de jacht op rendement voor de aandeelhouders en bonussen voor de top. In Nederland bracht de Commissie de Wit de crisis in kaart. De conclusies logen er niet om. Er was zelfs weer even aandacht voor Karl Marx, die toch gelijk gehad zou hebben met zijn stelling dat het kapitalisme door ongebreidelde accumulatie van kapitaal zijn eigen graf zou graven.
Wat is er sindsdien gebeurd? In de Verenigde Staten is het toezicht op de financiële sector aangescherpt. Een beetje, want de lobby van de sector en hun bondgenoten de Conservatieve Partij was groot. President Obama bleek te veel gericht op consensus om het uithollen van zijn eerste, veel verder gaande hervormingsvoorstellen te voorkomen. In Europa en Nederland hetzelfde verhaal. Een paar marginale wijzigingen in het toezicht op de financiële sector, maar geen echte hervormingen.
Zo is het zeer zinnige voorstel om de risicodragende delen van de banken af te splitsen van het deel dat het betalingsverkeer moet verzorgen stilletjes uit het zicht verdwenen. Hetzelfde geldt voor het idee dat banken nooit zo groot mogen zijn dat de overheid ze wel móet redden, als ze dreigen om te vallen. De banken weten dat en kunnen dus nog steeds onverantwoorde risico’s nemen. De overheid, de belastingbetaler dus, redt ze toch wel als het mis gaat.
Het is inmiddels weer business as usual. Dat blijkt ook uit een aantal boeken, die de kwestie in detail onder de loep nemen. (Boekbespreking in het Nederlands | origineel in het Engels.) Het risico van een nieuwe crisis is dan ook groot.
De financiële crisis en de daarop volgende economische problemen hebben ondertussen ook nog eens de aandacht afgeleid van een ander nijpend probleem: het klimaat. We sluiten onze ogen en hopen dat het allemaal vanzelf goed komt.
rss