Dit dienblad zag ik in een kringloopwinkel. Interessant is dat rechts van de vlag een tropisch landschap zichtbaar is: een verwijzing naar de Japanse bezetting van Nederlands Indië.
De tweede foto (van Wikipedia) laat het gebombardeerde Rotterdam zien. (Groter door erop te klikken)
Hieronder een beeld van in brand gestoken rubber op een plantage in Nederlands Indië (Wikipedia):
Voor wie in of kort na de oorlog van 1940 – 1945 is geboren, is de Duitse bezetting indirect een levende herinnering. Wie in de jaren vijftig / zestig van vorige eeuw (als jongen) opgroeide, deed dat met boeken zoals bijvoorbeeld Reis door de nacht van Anne de Vries en Van Hollandse jongens in de Duitse tijd van Aart Romijn.
Een film die grote indruk op mij maakte, ook omdat mijn vader vertelde dat die over ware gebeurtenissen ging, was De overval van Bert Haanstra en Paul Rotha. De film gaat over de gedurfde bevrijding van 51 gevangenen uit de gevangenis van Leeuwarden in december 1944. Ik heb de film niet zo lang geleden op DVD opnieuw gezien en ik voelde opnieuw de spanning die ik als kind beleefde. De film doet hier en daar de werkelijkheid wel wat geweld aan, zo begrijp ik, maar het is een klassieker van de Nederlandse film.
Later kreeg ik het boekje van dr. Lou de Jong (van Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog) over die operatie.
De actie in Leeuwarden was trouwens niet uniek. Tijdens de Duitse bezetting van Nederland zijn er meer gewapende overvallen op gevangenissen geweest, onder meer in Assen en Rotterdam. Ook daarbij vielen geen slachtoffers. Als SS’ers verklede verzetsmensen bevrijdden bijvoorbeeld in oktober 1944 zeventien ter dood veroordeelde verzetsmensen uit de gevangenis in Rotterdam.
Onlangs verscheen De mannen van de Overval van Hessel de Walle, waarin de levensverhalen van de verzetsmensen, die deelnamen aan de bevrijdingsactie in Leeuwarden worden verteld.
De overval in Leeuwarden kon zo bekend worden doordat de deelnemers hun ervaringen op schrift stelden. Die verslagen vormden de basis voor de film, waarmee de overval in Leeuwarden zijn roem verwierf.
Hieronder een Friese documentaire over de overval, het boek en de film. Klik op CC voor ondertitels.
Voor jongeren zal het perspectief op de Duitse bezetting nu heel anders zijn dan het mijne. We laten de herdenkingen nu vergezeld gaan van grote festivals om jongeren aan te spreken, want de Duitse tijd ligt steeds verder achter ons. Zo gaat dat met geschiedenis – voor de meesten althans. Een nationaal gedragen beeld van de bevrijding is er inmiddels niet meer, zo schreef De Groene Amsterdammer.
Vandaag vieren we de bevrijding van Nederland, nu 75 jaar geleden. Nederland was voor de gealliëerden, die gericht waren op Duitsland, eigenlijk een uithoek, zoals Trouw schrijft:
Hier ligt de Duitse keizer Wilhelm II begraven in het Utrechtse Doorn. Na de eerste wereldoorlog werd hij afgezet en kwam hij als balling in Nederland wonen. Eerst als gast in kasteel Amerongen, daarna in Huis Doorn te Doorn.
Opvallend was dat er (in 2019) bloemen lagen voor de deur van de graftombe van de keizer. Blijkbaar heeft de keizer nog steeds bewonderaars.
Het park waarin dit graf en de woning van de keizer in ballingschap liggen, noemden we in mijn Doornse jeugd ‘het park van de Duitse keizer’.
Vandaag 70 jaar geleden werd Doetinchem gebombardeerd door de geallieerden. Ook op 19 en 23 maart moest Doetinchem het ontgelden. Er is nooit een goede verklaring voor deze bombardementen gevonden.
In het historische stadscentrum was heel veel schade. Het stadhuis, de synagoge en de Catherinakerk gingen in brand. 120 gebouwen werden verwoest en er vielen 143 doden en honderden gewonden. Mijn moeder hield een verbrijzelde elleboog over aan een van die bombardementen.
Foto uit Alles OK! Draaien door schrijver-vlieger A. Viruly, die ook We vlogen naar Indië schreef.
Gisteren kerstmis op volle zee aan boord van de Indrapoera op weg naar Indië, vandaag aandacht voor de recordvlucht van de Pelikaan in 1933: in vier dagen met de kerstpost van Amsterdam naar Batavia.
Ook al, omdat mijn vader, die aan boord van de Indrapoera was, mij wel eens verteld heeft over die recordvluchten.
Eigenlijk had de postvlucht met kerstpost in 1933 uitgevoerd moeten worden met de speciaal geprepareerde Zilvermeeuw, maar die bleek op het laatste moment defect. In aller ijl werd de Pelikaan klaar gemaakt, die de vlucht succesvol uitvoerde, ondanks dat het vliegtuig langzamer was.
De kerstpost kwam op tijd aan en de Pelikaan was vóór het nieuwe jaar weer terug op Schiphol.
Die vier dagen voor de vlucht naar Indië was een hele verbetering vergeleken met de eerste postvlucht van Amsterdam naar Batavia in 1924, die ruim 127 vlieguren kostte, verdeeld over twintig dagen met negentien tussenlandingen.
Dat gebeurde met een eenmotorige Fokker F-VII. Het was een experiment, de terugreis deed het vliegtuig in onderdelen per schip. Hieronder een foto van het aan boord hijsen van de romp.
Hoewel Nederland hoopte neutraal te kunnen blijven in de tweede wereldoorlog (net als in de eerste), was al snel duidelijk dat er van Duitsland een grote dreiging uitging. Daarom werd op 28 augustus 1939, vandaag tachtig jaar geleden, de algehele mobilisatie afgekondigd, drie dagen voor de Duitse inval in Polen.
Tussen de spullen van een oom vond ik een aantal foto’tjes van de mobilisatie in de Achterhoek, waar hij toen gelegerd werd. Er zijn ook een paar van vóór de algemene mobilisatie.
De foto’s zijn klein, dus de scankwaliteit houdt niet over, maar het zijn toch beelden, die ik u niet wil onthouden. Rechts het mobilisatie-oorlogskruis, dat hij aan de mobilisatie overhield.
Het zijn in totaal vijftien foto’s, verdeeld over vier posts.
Utrecht 2018
rss