Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Brazilië, West-Papua, media en meer

Archive for the ‘japan’ tag

Indië herdenking 2021

one comment

Foto van exvoto voor behouden terugkeer uit Indonesië

Foto van MajellakerkUtrecht 2021

Bovenstaande exvoto zag ik in de Majellakerk in Utrecht.

Na de tweede wereldoorlog, waarin Nederlands Indië door Japan werd bezet, brandde de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd los. Nederland stuurde militairen en voerde een koloniale oorlog tijdens twee zogenoemde politionele acties.

Vandaag staat Nederland stil bij het einde van de tweede wereldoorlog in Nederlands Indië op 15 augustus 1945, toen Japan capituleerde:

Op 15 augustus staan we stil bij het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden en herdenken we alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. De oorlogservaringen en de grootschalige ontheemding die volgde werken door tot op de dag van vandaag bij inmiddels 2 miljoen Nederlanders met een Indisch oorlogsverhaal in de familie en ook in onze samenleving als geheel.

NRC Handelsblad publiceerde een mooie serie portretten van mensen, die in die woelige tijd naar Nederland kwamen. Warm aanbevolen.

Screenshot van NRC Over Indië

Gebogen, niet gebroken

4 comments

Foto van beschilderd houten dienblad

Foto van Rotterdam na het bombardementUtrecht 2018

Op 10 mei 1940, vandaag 80 jaar geleden, vielen de Duitsers Nederland binnen. Na vijf dagen weerstand gaf Nederland zich over.

Dit dienblad zag ik in een kringloopwinkel. Interessant is dat rechts van de vlag een tropisch landschap zichtbaar is: een verwijzing naar de Japanse bezetting van Nederlands Indië.

De tweede foto (van Wikipedia) laat het gebombardeerde Rotterdam zien. (Groter door erop te klikken)

Hieronder een beeld van in brand gestoken rubber op een plantage in Nederlands Indië (Wikipedia):

Foto van brandende rubber

Nederlands Indisch fotoalbum

2 comments

Uit vervlogen tijden:

Vel met postadres en afzender

Nederlands Indië 1947

Vandaag, 15 augustus, is de jaarlijkse Indië herdenking. Op 15 augustus 1945 capituleerde Japan en kwam er een einde aan de tweede wereldoorlog in Azië. Nederlands Indië was in die oorlog door Japan bezet, Nederlanders kwamen in kampen terecht. Veel vrouwen werden in soldatenbordelen ingezet als wat eufemistisch troostmeisjes werd genoemd. Het Japanse regime was vaak wreed.

Op NPO Focus een uitgebreid artikel met video’s over de Japanse bezetting: Hoe hebben Nederlanders de bezetting van Nederlands-Indië ervaren?

Veel Nederlanders weten maar weinig af van deze ‘tweede dodenherdenking’ in augustus. Ellen Deckwitz schreef daar een lezenswaardige column over: Te lang stil.

Na de Japanse capitulatie werd de oude orde van koloniale overheersing over Nederlands Indië niet hersteld. Nationalisten riepen de onafhankelijkheid van Indonesië uit, waarop Nederland reageerde met de zogenoemde politionele acties, die gewoon een nare koloniale oorlog waren. De herdenking van in Nederlands Indië gevallen militairen is daarom omstreden.

Fotoalbum
Een oom van mij ging na de oorlog ook als miltair naar Indië. In een fotoalbum van hem vond ik bovenstaand papier dat door de decoratie lijkt te refereren aan kerstmis. ‘In onderlinge samenwerking met de Ned. Ind. burgery, Rode-Kruis en ‘NIWIN’’, zo vermeldt het biljet. NIWIN staat voor Nationale Inspanning Welzijnsverzorging Indië. Die organisatie zorgde voor het welzijn van Nederlandse militairen in Indië. Het waren de nadagen van Nederland in Indië.

Mijn oom was achteraf trouwens nogal kritisch over ons optreden in Indië.

Een paar foto’s uit zijn Indische album:

Foto van ophaalbrug

Tandjong Priok (Nederlands Indië) 1947
 

Foto van militair bij jeep

Nederlands Indië 1947
 

Foto van indische kinderen

Tjiseeng (Nederlands Indië) 1947

Vandaag: Indië-herdenking

one comment

Afbeelding postzegel uit Nederlandsch IndiëOnlangs schreef ik dat ons koloniale verleden en met name Nederlands Indië naar mijn gevoel nu tot de oudere geschiedenis hoort. Dat betekent natuurlijk niet dat de interesse voor de koloniale geschiedenis van ons land daarom minder hoeft te zijn. En voor de direct betrokkenen blijft Nederlands Indië uiteraard een levendige, vaak bittere herinnering, hoe lang het ook geleden is.

Vandaag 15 augustus zijn er in Nederland diverse herdenkingen, omdat het de dag is (in 1945) dat eindelijk ook in Azië de tweede wereldoorlog eindigde na de capitulatie van Japan kort nadat dat land getroffen was door twee atoombommen. Daarmee kwam in Nederlands Indië een einde aan de wrede interneringskampen van de Japanners (‘Jappenkampen’), waar de Nederlanders in vaak erbarmelijke omstandigheden hadden geleefd.

Totelepagina van boek over guerilla in Nieuw-Guinea (detail)Guerrilla in Nieuw-guinea
Een bijzondere episode van die tweede wereldoorloog in de Oost was de guerrillastrijd van de groep van kapitein Willemsz Geeroms, die geruime tijd uit handen van de Japanse bezettingsmacht op Nederlands Nieuw-Guinea wist te blijven, ondanks de uiterst zware omstandigheden. Ze kregen soms steun van de inheemse bevolking, de papua’s, maar vaak ook niet. De Nederlandse vlag van het detachement in Manokwari werd al die tijd meegedragen en hangt nu in Museum Bronbeek. (Tweede wereldoorlog in Nieuw-Guinea)

Panorama wijdde in 1981 een groot artikel aan een boek over die guerrilla in het woud van Nederlands Nieuw-Guinea, De ongelijke strijd in de Vogelkop door Ben Koster.

Het einde van de oorlog leidde in Nederlands Indië een verwarrende periode in. Nationalisten riepen de onafhankelijkheid van Nederlands Indië | Indonesië uit. Er waren bloedige acties tegen Nederlanders (met name van gemengd bloed) en ook Ambonezen en Chinezen moesten het ontgelden. (Bersiap)

Nederland wilde zich niet neerleggen bij die onafhankelijkheid en ging over tot militaire actie, eufemistisch ‘politionele acties’ genoemd. Uiteindelijk moest Nederland evenwel buigen en zich neerleggen bij de onafhankelijkheid van ‘ons’ Indië. De tweede oorlog had dus een duidelijk staartje, dat zelfs nog tot 1962 zou duren, omdat Nederlands Nieuw-Guinea buiten de machtsoverdracht werd gehouden.

Herdenking en film
Vandaag evenwel de herdenking van de overgave van Japan en daarmee het einde van de tweede wereldoorlog in Zuid-Oost Azië. De nationale herdenking is bij het Indisch monument in Den Haag. Wie er niet heen gaat, kan de herdenking volgen op Nederland 1 vanaf 12.10 uur. De uitzending begint met de korte film Arigato, waarin een Indische oma worstelt met haar weggestopte oorlogsherinneringen.

Meer koloniale geschiedenis

EU: hogere radioactiviteit import uit Japan mag

one comment

Wereldkaart met stralingssymboolDe Europese Unie heeft stilletjes besloten dat etenswaren uit Japan vanaf nu radioactiever mogen zijn dan voorheen. Dat bericht onder meer het Umweltinstituut München.

De Europese Unie past daarbij een regel toe, die na de kernramp bij Tsjernobyl in het leven is geroepen: om voldoende voedsel te garanderen in het geval van een nucleaire ramp, gelden dan andere, minder strenge regels.

De Europese Unie verklaart dit nu van toepassing op de levensmiddelen uit Japan zonder dat er sprake is van een probleem in de voedselvoorziening. Ofwel: we worden aan meer straling blootgesteld dan in de gangbare norm, zonder enige dwingende reden.

Waarschijnlijk is dat vooralsnog geen reden voor grote paniek, maar het mechanisme dat hier werkzaam is, is uiterst kwalijk: in plaats van onze gezondheid voorop te stellen (de gezondheidsnorm simpelweg te handhaven), licht de EU de hand met de regels. Waarschijnlijk vanwege economische belangen. Het is maar dat u de prioriteiten kent.

Meer commentaren

(Dank aan Cappuccino schrijft voor de attendering.)

Written by Bert Ernste

maart 30th, 2011 at 3:08 pm