Voor een treinreis koop ik nog steeds een kaartje uit de automaat. Voordeel: verder geen zorgen meer over vergeten om in- en uit te checken zoals dat met de OV-chipkaart moet.
Voor mijn bezoek aan een tante en mijn moeder, die vlak bij elkaar, maar in verschillende plaatsen wonen, werkt de OV-chipkaart voor mij zo: inchecken bij vertrek, uitchecken bij NS op overstapstation en meteen weer inchecken bij de regiotrein (andere paal). Erg onhandig als de overstaptijd kort is. Uiteraard uitchecken bij aankomst. Na bezoek aan mijn tante in het verpleeghuis, ga ik twee stations terug: inchecken bij instappen, uitchecken acht minuten later bij aankomst. Na bezoek aan mijn moeder in het verzorgingshuis de reis naar huis: inchecken, op het overstapstation uitchecken bij de regiotrein en inchecken bij NS en weer uitchecken op mijn eindbestemming.
Dat zijn welgeteld tien in- en uitchecks. Op zich simpele handelingen, maar je mag ze niet vergeten en op plekken met meerdere vervoerders moet je opletten dat je de juiste palen in de juiste volgorde kiest, want “Eenmaal ingecheckt bij een andere vervoerder, is het niet mogelijk nog uit te checken bij NS”, zo vermelden de instructies. Met een kaartje op zak is al dat gedoe niet nodig, want dan hoeft in- en uitchecken niet en kun je op hetzelfde kaartje gewoon doorreizen met de trein van een andere vervoerder.
De NS bericht nu dat het vanaf begin 2013 niet meer mogelijk is om kortingskaartjes te kopen in de kaartjesautomaat*. Ik moet dus wel mee gaan doen aan het hierboven beschreven in- en uitcheckcircus. Een aantal consumentenorganisaties verenigd in het LOCOV adviseerde de NS het papieren kaartje niet af te schaffen, maar de trein van de OV-chipkaart dendert door zonder aan de reiziger te denken.
Wie een NS-kortingskaart heeft mag (maximaal drie) reisgenoten meenemen, die dan ook korting krijgen. Ook dat wordt in 2013 lastiger dan even extra kaartjes voor de meereizigers kopen in de kaartautomaat. De medereiziger moet een eigen OV-chipkaart hebben met minimaal € 10 saldo. Daarmee eerst langs de NS-automaat om een meereiskorting te laden en dan alsnog inchecken bij een incheckpaal. Lekker handig!
Om maar te zwijgen van wat je moet doen, als je een gast uit het buitenland op Schiphol ophaalt met de trein en die van de meereiskorting wilt laten profiteren. OV-chipkaart kopen, activeren, € 10 laden, meereiskorting laden, langs de incheckpaal. Hè, hè, we kunnen instappen.
Ondertussen is het ook raar dat er voortdurend saldo moet staan (als de OV-chipkaart ook voor de trein is maar liefst € 20) op een persoonlijke OV-chipkaart met automatisch opladen. De daartoe afgegeven machtiging (om het saldo automatisch aan te vullen door geld van de bankrekening van de reiziger af te schrijven) kan net zo goed gebruikt worden voor achteraf verrekenen van werkelijk gemaakte reiskosten. Dat is natuurlijk veel consumentvriendelijker. De vervoersmaatschappijen zitten nu op miljoenen van de reizigers, ook van hen die weinig reizen.
Verder wil de NS de stations gaan afsluiten met poortjes, waar je alleen met de OV-chipkaart in of uit kunt. De metro heeft ze al. Al die poortjes en controles maken de wereld er niet vriendelijker op. Die poortjes bij de NS zijn een slecht idee. Dat vindt ook het al genoemde LOCOV in het eerder genoemde advies (pdf).
En de reclamemensen van de OV-chipkaart maar roepen dat dat ding zo fijn is voor de reiziger. Klinkklare onzin!
* Update 8 november 2012: Het is nog veel gekker: de kortingskaartjes blijven gewoon beschikbaar in de kaartjesautomaat van NS, maar kortingskaarthouders en meereizigers mogen ze niet meer kopen. Alleen de houders van trajectkaarten mogen (moeten) papieren kortingskaartjes kopen, als ze op een ander traject reizen dan waarvoor de trajectkaart is. Lees hier meer over het verdwijnen van het papieren kaartje bij de NS.
* Update 8 maart 2013: Het papieren kortingskaartje van de NS blijft voorlopig toch nog bestaan. Zie de uitleg van de NS hieronder bij de reacties op deze post.