Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Brazilië, West-Papua, media en meer

Archive for the ‘koloniale geschiedenis’ tag

Monument voor papua strijders | Monument for papuan fighters

leave a comment

Foto van staand tableau met tekst en kaart van West Papua en afbeelding van papua’s met pijl en boog op grasveld met bomen

Arnhem (Gelderland) 2024

Dit monument herdenkt de papua’s, die samen met Nederlandse militairen vochten tegen de infiltraties van Indonesië, dat eiste dat Nederlands Nieuw-Guinea bij Indonesië zou worden gevoegd. Bij de onafhankelijkheid van Nederlands Indië was Nederlands Nieuw-Guinea buiten de overdracht gehouden. Het monument van wat dichterbij:

Foto van monument voor papua strijders

Arnhem (Gelderland) 2024

> Meer West Papua | Nederlands Nieuw-Guinea op dit weblog

Welkom thuis | Welcome home

leave a comment

Foto van aardewerk bord met afbeelding van passagiersschip

Foto van de ms Johan de Witt (Wikipedia)Arnhem (Gelderland) 2024

Na de onafhankelijkheid van Indonesië (uitgeroepen in 1945, door Nederland pas erkend na de bloedige koloniale oorlog in 1947) verlieten veel mensen uit Nederlands Indië het land. Daaraan herinnert dit bord met ‘Welkom in het vaderland’. (Niet helemaal scherp, omdat de foto door glas is gemaakt.)

Het afgebeelde schip is volgens het bord de Johan de With, maar dat schip heb ik niet terug gevonden. Wel de Johan de Witt (afbeelding van Wikipedia.)

Eerder op dit weblog een exvoto die ook een behouden thuiskomst herdenkt:

Foto van exvoto voor behouden terugkeer uit Indonesië

Koloniaal monument | Colonial monument

leave a comment

Foto van langwerpig monument met twee hoofden aan weerskanten van paneel met krijgshandelingen

Arnhem (Gelderland) 2024

Een monument voor het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) dat in Nederlands Indië de koloniale macht vestigde en verdedigde – vaak met veel geweld. Voor de goede verstaander is dat hier ook wel uitgebeeld, al bedoelt het monument dit waarschijnlijk als heldhaftig:

Foto van het middenpaneel van het monument met krijgshandelingen

Arnhem (Gelderland) 2024

Zie ook: Nederlands Indië: geschiedenis die vervaagt

> Meer Nederlands Indië op dit weblog

Koloniale waar | Colonial ware

leave a comment

Foto van paneel aan geven met afbeelding van arbeiders in de koloniën

Basel (Zwitserland) 2017

Deze gevel laat arbeiders in de toenmalige koloniën zien die ervoor zorgden dat wij ‘onze’ koloniale producten kregen. Nog een beeld:

Foto van groter deel van de gevel

Basel (Zwitserland) 2017

Poudre de riz de Java

leave a comment

Foto van houten beest en blik met rijstpoeder ‘van Java’

Lissabon (Portugal) 2023

Poudre de riz de Java (Rijstpoeder uit Java), nog een herinnering aan ons koloniale verleden.

Koloniale hoeden | Colonial hats

leave a comment

Foto van bovenlicht met tekst: Koloniale hoeden, parapluies, regenjassen, trendy artikelen

Lissabon (Portugal) 2023

Een winkel in Lissabon met een oude glasplaat boven het raam die meldt dat hier onder meer chapeus coloniais (koloniale hoeden) worden verkocht. De hele winkel:

Foto van hoedenwinkel

Lissabon (Portugal) 2023

Koloniale waren | Colonial ware

leave a comment

Foto van winkel met naam Oosterse winkel en bord met zittende witte man en staande donkere arbeider

Porto (Portugal) 2023

Een winkel waar koloniale producten worden verkocht zoals het bord met de zittende witte man en staande donkere arbeider laat zien. In 1983 fotografeerde ik de winkel al eens, toen in mindere staat van onderhoud:

Foto van winkel met koloniale producten met bord met zittende witte man en staande donkere arbeider

Porto (Portugal) 1983

Written by Bert Ernste

februari 2nd, 2025 at 6:23 am

Gesneuveld in Indië

leave a comment

Foto van monument voor gesneuvelde militair bij grasveld en bomen

Afbeelding van postzegel uit Nederlands indiëMaarn (Utrecht) 2024

Vandaag is de nationale herdenking 15 augustus 1945, de dag dat Japan capituleerde en er een einde kwam aan de tweede wereldoorlog. Eurocentrisch als we zijn, vergeten we vaak dat die oorlog niet eindigde met de capitulatie van de Duitsers en het einde van de Duitse bezetting.

Een bijzondere episode van die tweede wereldoorlog in de Oost was de guerrillastrijd van de groep van kapitein Willemsz Geeroms, die uit handen van de Japanse bezettingsmacht op Nederlands Nieuw-Guinea wist te blijven, ondanks de uiterst zware omstandigheden. (Tweede wereldoorlog in Nieuw-Guinea)

Titelpagina van boek over de guerillastrijd op Nieuw-GuineaNa de capitulatie van Japan riep Indonesië op 17 augustus 1945 de onafhankelijkheid uit, waarop Nederland antwoordde met de zogenoemde politionele acties, een eufemisme voor (koloniale) oorlog. In die oorlog sneuvelde de 21-jarige Van Eckeveld van het monument op de foto hierboven.

Voor veel mensen lijkt de geschiedenis van ‘ons’ Nederlands Indië steeds verder weg te geraken.

Advertentie voor telefoneren met Nederlands Indië

Vergeten kolonie

one comment

De vlag van West Papua, waaronder het gebied onafhankelijk had moeten worden

De in 1961 met het oog op onafhankelijkheid ingestelde vlag van Nederlands Nieuw-Guinea (Morgenster)

Vandaag hijsen actievoerders overal in de wereld weer de Morgenster, de vlag van onafhankelijk West Papua.

In 1961 stelde Nederland als de koloniale macht in West Papua (het toenmalige Nederlands Nieuw-Guinea) die vlag, een volkslied en een volksvertegenwoordiging in met de bedoeling het gebied voor te bereiden op onafhankelijkheid. Ik woonde toen als kind in Nederlands Nieuw-Guinea en kreeg een klein beetje mee van de spanningen rond het gebied.

Ansichtkaart met kaart van Nieuw-GuineaNederlands Nieuw-Guinea was Hollands laatste kolonie in ‘de Oost’. In 1828 werd bij proclamatie namens koning Willem I een deel van de westelijke helft van het eiland in bezit genomen. Later werd het namens Nederland opgeëiste gebied nog uitgebreid. Tot 1962 bleef de westelijke helft van Nieuw-Guinea onder Nederlands koloniaal gezag. Toen Nederlands Indië na de tweede wereldoorlog onder de naam Indonesië onafhankelijk werd, bleef Nederlands Nieuw-Guinea buiten de overdracht.

Indonesië bleef het gebied echter opeisen en zette die eis ook militaire kracht bij. Nederland zag na de tweede wereldoorlog, waarin Nieuw-Guinea bezet was door Japan, dat de wereld dekoloniseerde en begon een ambitieus programma om Nederlands Nieuw-Guinea voor te bereiden op onafhankelijkheid. Overigens ook uit opportunisme: om de Nederlandse aanspraken op het gebied nog een tijd te kunnen doen gelden.

Kaart van Nederlands Nieuw-GuineaUit vrees dat Indonesië communistisch zou worden (het is de tijd van de ‘koude oorlog’), wilde de Verenigde Staten Nederland niet steunen in haar aanspraken. In 1962 droeg Nederland onder internationale druk het gezag over aan de Verenigde Naties. In 1963 kreeg Indonesië het bewind over het gebied onder de voorwaarde dat het een volksstemming zou houden waarbij de bevolking zich uit kon spreken voor of tegen die aansluiting.

Die zogenoemde Daad van Vrije Keuze in 1969 was doorgestoken kaart, waarbij een aantal zorgvuldig gekozen kiesmannen onder zware druk van Indonesië vóór aansluiting bij Indonesië stemden. Sindsdien is West Papua in wezen opnieuw gekoloniseerd, nu door Indonesië, dat de oorspronkelijke bevolking zwaar onderdrukt. Het hijsen van de Morgenster is verboden.

Sedertdien horen we maar weinig over het gebied. Door Indonesische censuur, maar ook omdat we deze koloniale geschiedenis liever lijken te vergeten.

> Nieuws over West Papua

> Meer West Papua | Nederlands Nieuw-Guinea (mijn website)

Verjaardag 1 Divisie 7 December in Indië

one comment

Scan van herinneringsbladScan van binnenvel van herinneringsblad

Bandoeng (Nederlandsch Oost-Indië) 1947

Na Sinterklaas in Nederlands Indië, gisteren op dit weblog, vierde de 1 Divisie 7 December in 1947 (vandaag 75 jaar geleden) te Bandoeng drie dagen lang (‘luisterrijk’) hun tweede naamdag. Mijn oom, W.A. van Tiel (*1916 Gorinchem – †2012 Terborg), was blijkbaar ‘EEREGAST’.

> Zie ook: Nederlands Indisch fotoalbum

> Tijdens de Duitse bezetting van Nederland was mijn oom krijgsgevangene in Duitsland.

Written by Bert Ernste

december 6th, 2022 at 6:23 am