Brazilië, West-Papua, media en meer
Leiden 2015
Deze glas-in-loodramen laten het productieproces van een krant zien. Bovenaan de financiële zijde van het bedrijf. Daaronder de typografische afdelingen en daar weer onder de redactie. Op de onderste rij het drukken en bezorgen van de krant.
Het tableau is afkomstig uit het gebouw van het Algemeen Handelsblad in Amsterdam. Het is gemaakt door Harm Kamerlingh Onnes in 1927 – ’28. Nu te zien in de Lakenhal in Leiden.
Onlangs mocht ik de proefversie van de internetkiosk Blendle proberen. Dat werd een wat onthutsende ervaring. Na het aanmaken van de inlog komt de lezer niet bij de rekken met kranten en tijdschriften terecht zoals je zou verwachten, maar op een pagina waar je min of meer bekende Nederlanders kunt aankruisen van wie je vervolgens leestips krijgt.
Wie die pagina wegklikt om eerst te kijken wat Blendle aan media te bieden heeft (daar kom je tenslotte voor), blijkt ineens volautomatisch achttien mensen te volgen. Het is net alsof je bij de ingang van de tijdschriftenhandel wordt aangeklampt met aanbiedingen van mensen die tips willen geven nog voordat je de aangeboden waren hebt kunnen bekijken. Als je daar (nog) niet van gediend bent en doorloopt, zitten er al achttien te volgen personen in je zak.
Desgevraagd legt Blendle uit dat dat is gedaan omdat mensen die pagina over mensen volgen slecht lazen. Blijkbaar is men er niet in geslaagd die volgpagina zo aantrekkelijk te maken dat mensen daarvoor kiezen zonder die negatieve optie (als je niet zegt dat je niet wilt, gaan we ervan uit dat je wilt). Zo’n negatieve optie ervaren de meeste mensen – terecht – als inbreuk op hun keuzevrijheid. Bovendien is het natuurlijk vele malen logischer om de optie voor leestips van bekende personen aan te bieden nadat je hebt kunnen kijken welke kranten en tijdschriften in de rekken liggen. De kans is groot dat mensen die volgpagina (mede) zo slecht lezen omdat ze eerst de aangeboden media willen zien.
De mensen van Blendle zien niet in dat het de verkeerde volgorde is en dat zo’n negatieve optie gewoon niet kan, zo blijkt uit een uitvoerige, zij het van de kant van Blendle erg defensieve gedachtewisseling. Ze schermen voornamelijk met het feit dat 95 procent van hun lezers gebruik maakt van de mogelijkheid om leestips van gekozen personen te krijgen.
Waarom dan zo’n vermaledijde negatieve optie, en waarom niet eerst je waren laten zien, zo blijft de vraag. Hopelijk wordt Blendle in de definitieve versie klantvriendelijker.
Van enige afstand volg ik de berichtgeving rond het verdwijnen van gratis dagblad De Pers. De krant gaat op internet door, maar de laatste papieren editie is verschenen. Verschillende commentaren, die ik zag, bijvoorbeeld in De Groene en De Volkskrant vonden: er gaat een kwaliteitskrant verloren. Ook oud-hoofdredacteur Ben Rogmans van De Pers meent dat het goed was.
‘Van de doden niet dan goeds’, zo zegt men. OK, De Pers is niet dood, want gaat nog door op internet, maar ik moest toch wel aan die uitspraak denken, toen ik in al die berichten las dat er een kwaliteitskrant verdween.
Helaas heb ik de kwaliteit van De Pers nooit zo kunnen ontdekken. Wel is de krant stukken beter dan de gratis kranten Spits en Metro, maar dat is geen kwaliteitscriterium, want die bladen zijn nauwelijks kranten te noemen.
Toegegeven, ik las De Pers hooguit een keer per maand, omdat ik weinig met de trein reis en een deel van het jaar in het buitenland verkeer. De keren dat ik in de trein zat en die krant las, viel hij mij echter iedere keer weer tegen.
Concreet herinner ik mij een openingsartikel, waarin de bedoeling was om na te gaan wat het kabinet Balkenende IV met zijn dialoog met de burgers had bereikt. Ik weet niet zeker of het dit artikel was, maar weet nog wel dat ik dacht: prima invalshoek, magere uitwerking: rondje rondbellen met voorlichters en dat was het dan.
Dat gebeurde me regelmatig, als ik De Pers las: met interesse beginnen vanwege een origineel perspectief, maar aan het eind van het artikel onbevredigd achter blijven. Ook herinner ik mij enkele uiterst oppervlakkige berichten over Brazilië, die overduidelijk door iemand zonder kennis van dat land waren geschreven.
Voor alle duidelijkheid geef ik nogmaals toe: mijn indruk is gebaseerd op een nogal sporadische steekproef. De juichverhalen over De Pers van de laatste dagen kwamen echter wat onwaarachtig over.
Vandaag (4 december 2011) op Nrc.nl:
Elke dag $300 aan goud en diamanten vinden op de straten van NYC
(…)
Aldaar vindt hij genoeg goud en diamanten om soms wel 300 dollar te incasseren, zegt hij.
Elke dag soms? Weer een koppenmaker die niet kan lezen. Waarschijnlijk is dat gewoon de schrijver van het artikel trouwens. Eindredactie wordt steeds minder.
Update: NRC heeft kop aangepast. Prijzenswaardig.
NRC Handelsblad wordt steeds lichter qua inhoud in een poging jonge lezers te trekken. Tenminste, dat lijkt mij de enige verklaring. De ‘nieuws’brief van NRC bevatte vandaag onder meer het volgende schokkende nieuws: Waarom ‘Arie Boomsma’ vanmorgen trending is op Twitter en De seksvideo van Jennifer Aniston is online. Waarlijk nieuws dat je niet mag missen in een serieuze krant.
In plaats van zich te onderscheiden door serieuze, doorwrochte duiding van het nieuws (nog steeds hun slogan, ironisch genoeg) glijdt NRC onder invloed van de internethype snel af naar de grootste gemene deler. (Met de accenten gaat het ook niet goed.)
NRC Handelsblad heeft zijn website en digitale edities ingrijpend vernieuwd. Het valt toe te juichen dat NRC Handelsblad zo actief is in de digitale media.
Opvallend is dat de krant in twee levensgrote valkuilen van het web is gevallen. De opmaak is veel te ruim (grote fonts en veel witruimte) en de vensters, waarin artikelen openen, zijn veel te klein. Gevolg: je scrollt je ongeluk. Fundamentele fout.
Inhoudelijk is de webeditie ineens erg licht geworden. De redactie meent dat ze moeten doen wat iedereen al doet: snel en licht nieuws brengen. Daar was al veel te veel van. Vooral in de kolom rechts, ‘Het beste van het web’, overheerst het onnieuws.
December 2010
rss