Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Brazilië, West-Papua, media en meer

Archive for the ‘morgenster’ tag

Vergeten kolonie

one comment

De vlag van West Papua, waaronder het gebied onafhankelijk had moeten worden

De in 1961 met het oog op onafhankelijkheid ingestelde vlag van Nederlands Nieuw-Guinea (Morgenster)

Vandaag hijsen actievoerders overal in de wereld weer de Morgenster, de vlag van onafhankelijk West Papua.

In 1961 stelde Nederland als de koloniale macht in West Papua (het toenmalige Nederlands Nieuw-Guinea) die vlag, een volkslied en een volksvertegenwoordiging in met de bedoeling het gebied voor te bereiden op onafhankelijkheid. Ik woonde toen als kind in Nederlands Nieuw-Guinea en kreeg een klein beetje mee van de spanningen rond het gebied.

Ansichtkaart met kaart van Nieuw-GuineaNederlands Nieuw-Guinea was Hollands laatste kolonie in ‘de Oost’. In 1828 werd bij proclamatie namens koning Willem I een deel van de westelijke helft van het eiland in bezit genomen. Later werd het namens Nederland opgeëiste gebied nog uitgebreid. Tot 1962 bleef de westelijke helft van Nieuw-Guinea onder Nederlands koloniaal gezag. Toen Nederlands Indië na de tweede wereldoorlog onder de naam Indonesië onafhankelijk werd, bleef Nederlands Nieuw-Guinea buiten de overdracht.

Indonesië bleef het gebied echter opeisen en zette die eis ook militaire kracht bij. Nederland zag na de tweede wereldoorlog, waarin Nieuw-Guinea bezet was door Japan, dat de wereld dekoloniseerde en begon een ambitieus programma om Nederlands Nieuw-Guinea voor te bereiden op onafhankelijkheid. Overigens ook uit opportunisme: om de Nederlandse aanspraken op het gebied nog een tijd te kunnen doen gelden.

Kaart van Nederlands Nieuw-GuineaUit vrees dat Indonesië communistisch zou worden (het is de tijd van de ‘koude oorlog’), wilde de Verenigde Staten Nederland niet steunen in haar aanspraken. In 1962 droeg Nederland onder internationale druk het gezag over aan de Verenigde Naties. In 1963 kreeg Indonesië het bewind over het gebied onder de voorwaarde dat het een volksstemming zou houden waarbij de bevolking zich uit kon spreken voor of tegen die aansluiting.

Die zogenoemde Daad van Vrije Keuze in 1969 was doorgestoken kaart, waarbij een aantal zorgvuldig gekozen kiesmannen onder zware druk van Indonesië vóór aansluiting bij Indonesië stemden. Sindsdien is West Papua in wezen opnieuw gekoloniseerd, nu door Indonesië, dat de oorspronkelijke bevolking zwaar onderdrukt. Het hijsen van de Morgenster is verboden.

Sedertdien horen we maar weinig over het gebied. Door Indonesische censuur, maar ook omdat we deze koloniale geschiedenis liever lijken te vergeten.

> Nieuws over West Papua

> Meer West Papua | Nederlands Nieuw-Guinea (mijn website)

Nederlands Nieuw-Guinea op weg naar onafhankelijkheid – toen
Herinneringen aan Nederlands Nieuw-Guinea 11

3 comments

Op 1 december 1961 kreeg Nederlands Nieuw-Guinea een eigen vlag en volkslied. In dat jaar was er ook een parlement ingesteld. Nederland was bezig om het gebiedsdeel voor te bereiden op onafhankelijkheid.

In 1962 kwam er al een einde aan die aspiraties. Nederland gaf toe aan internationale druk en na een tussenbewind van de Verenigde Naties kwam de westelijke helft van Nieuw-Guinea onder Indonesisch bestuur. Een volksstemming in 1969 werd door Indonesië volstrekt gemanipuleerd, de Verenigde Naties accepteerden dat, en het gebied werd definitief Indonesisch (West Papua).

Het onafhankelijkheidsstreven van de papua’s bleef, aangewakkerd door een onderdrukkend regime en de marginalisering van de oorspronkelijke bevolking.

Ik zat in 1961-’62 op Nieuw-Guinea op de lagere school. In mijn aardrijkskundeboek was meer aandacht voor Nederland dan voor Nieuw-Guinea. > Meer over Nederlands Nieuw-Guinea | West Papua.

Bladzijde uit aardrijkskundeboek met kaar Nederlands Nieuw-Guinea