Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Brazilië, West-Papua, media en meer

Archive for the ‘us’ tag

Oorlog is nog erger dan je denkt

leave a comment

Detail van Picasso's schilderij GuernicaAl tijdens mijn militaire training (voor mijn dienstplicht) was ik diep onder de indruk van de verschrikkingen van oorlog. Dat zat in ‘details’. We leerden dat het soms moeilijk is om de bajonet terug te trekken uit de buik van de vijand, die je net hebt doorboord. Dan moest je hem van de bajonet aftrappen. Ook de les anti-personeelmijnen was er zo een. We leerden dat er mijnen waren, die als je erop trapte, een meter (buikhoogte) omhoog schoten en dan pas explodeerden. De rondvliegende brokstukken hadden dan dodelijk effect in een cirkel van honderd meter. Gruwelijk, vond ik toen al.

Later las ik boeken over de eerste wereldoorlog, die vreselijke loopgravenoorlog waarin soldaten zich uit de loopgraven omhoog werkten om vervolgens vaak neergemaaid te worden door mitrailleurvuur. Of ten koste van vele doden honderd meter grond wonnen om die de volgende dag tegen eveneens grote verliezen weer te moeten prijsgeven. De Regeneration-trilogie van Pat Barker maakte enorme indruk op mij.

De boeken over de tweede wereldoorlog, die ik las, lieten een minder bloedige oorlog zien, maar dat is natuurlijk een vertekend beeld, mede gevoed door propaganda. Oorlogsmisdaden door de overwinnaars, de geallieerden, zijn zwaar onderbelicht, maar wel te vinden: hier en hier. De wreedheden aan Duitse en Japanse kant werden natuurlijk breed uitgemeten.

Tijdens de zogenoemde politionele acties in Nederlands Indië, toen Nederland het onafhankelijkheidsstreven van de Indonesiërs trachtte te onderdrukken, liet ons land zich trouwens ook niet onbetuigd, al wordt dat nog steeds -grotendeels- onder tafel geveegd.

Indrukwekkend was ook The sorrow of war, a novel of North Vietnam van Bao Ninh, een van de eerste romans uit Vietnam over die akelige oorlog die de Verenigde Staten meenden te moeten voeren in de strijd tegen het communisme. Als je zo’n boek leest, besef je hoe zeer ons beeld van het wereldgebeuren bepaald wordt door een westerse manier van kijken, gesteund door Hollywood. Bao Ninh liet zien en vooral invoelen hoe vreselijk de Vietnamoorlog was geweest voor de Vietnamezen.

Op 15 januari 2013 verschijnt een nieuw boek over de verschrikkingen die de VS mede namens ons aanrichtten in Vietnam: Kill Anything that Moves: The Real American War in Vietnam van Nick Turse. Turse interviewde talloze Vietnamezen om een beeld te krijgen hoe de oorlog was voor de andere kant. Daaruit rijst het beeld dat de Vietnamoorlog nog veel erger was dan we weten. Oorlogsmisdaden zoals het beruchte My Lai, een dorp dat werd uitgemoord, zijn geen incidenten.

Een van de geïnterviewden stelt Turse een pertinente vraag:

“As I was wrapping up my interview, Pham Thang asked me about the purpose of the last hour and a half of questions I’d asked him. Through my interpreter, I explained that most Americans knew next to nothing about Vietnamese suffering during the war and that most books written in my country on the war years ignored it. I wanted, I told him, to offer Americans the chance to hear about the experiences of ordinary Vietnamese for the first time. ‘If the American people know about these incidents, if they learn about the wartime suffering of people in Vietnam, do you think they will sympathize?’ he asked me.”

Ik ben er niet gerust op …

In dit zeer lezenswaardige artikel trekt Nick Turse parallellen met de oorlog in Irak. Er is weinig veranderd. Lees ook deze indringende bespreking van het boek van Turse.

Oorlog is nog véél erger dan je denkt en ontspoort -klaarblijkelijk- altijd.

Meer opinie

Amerikanen en hun wapens: ziende blind

2 comments

Na elke tragedie zoals die in Newtown, Connecticut, waar schoolkinderen onder vuur werden genomen, is er in de Verenigde Staten weer discussie over de wapenwetten daar. Tot nu altijd zonder resultaat.

Het tweede amendement van de grondwet zou Amerikanen het fundamentele recht geven om wapens te dragen. Dat tweede amendement was evenwel voor georganiseerde militia’s in een tijd dat er onvoldoende reguliere ordebewakers waren. Lange tijd erkende het hooggerechtshof dat ook, maar inmiddels is dat gerechtshof zwaar gepolitiseerd.

De voorstanders van vrij wapenbezit zijn ziende blind voor de overduidelijke statistiek. De link tussen het grote aantal vuurwapens in privéhanden en het hoge aantal doden als gevolg van die wapens wordt eenvoudig ontkend. Dat soort blindheid voor de feiten lijkt voort te komen uit een soort religieus fundamentalisme.

De meeste Amerikaanse politici zijn te benauwd om het voortouw te nemen en de wapenwetten aan te passen. Liever nog meer onschuldige kinderen dood door wapens in handen van burgers dan riskeren dat je niet herkozen wordt.

Ook president Obama durfde tot nu toe niets aan de wapenwetten in de Verenigde Staten te doen. Zijn recente toespraak was niet concreet, maar lijkt een koersverandering in te houden.

Vele jaren terug toen ik in militaire dienst was en mijn wapen kreeg uitgereikt, ging er een trilling door mijn lijf. Ik voelde de macht die een vuurwapen geeft. Daar kun je niet voorzichtig genoeg mee zijn.

Meer columns

Written by Bert Ernste

december 17th, 2012 at 12:10 pm

Bin Laden had berecht moeten worden

5 comments

Er klinkt nogal wat triomfalisme door in de commentaren op de dood van Osama Bin Laden. President Obama beweerde dat “recht was gedaan”. Sinds wanneer is het zonder proces executeren van een misdadiger “recht doen”?

Het zou kunnen dat het doodschieten van Bin Laden in het vuur van de actie onvermijdelijk was, maar in de eerste berichten is de indruk gewekt dat de dood van Bin Laden het doel van de missie was.* Een van de argumenten is dat arrestatie, berechting en vonnis te moeilijk waren. Ten principale had dat wel geprobeerd moeten worden, betoogt Geoffrey Robertson, auteur van Crimes Against Humanity. (The Independent – Let op: artikel gaat door onder de lijst related articles.)

Het triomfalisme over de dood van Osama Bin Laden mag dan ook wel ietsje minder.

* Aanvullling: de indruk dat het de opzet was om Bin Laden te doden wordt sterker, nu we horen dat Bin Laden tijdens de actie ongewapend was, in tegenstelling tot wat aanvankelijk werd beweerd.

Meer commentaren

Written by Bert Ernste

mei 3rd, 2011 at 1:38 pm

Laat de Chagossians terugkeren naar Diego Garcia

leave a comment

Foto kop uil

Update 11 september 2022: In de laatste Britse kolonie kon je in 1973 nog als een beest worden gedeporteerd

Update 30 december 2020: ‘What about justice?’: Chagos Islanders pin their hopes on Biden. Decades after the US took over the territory for a military base, families separated and forced to leave their homes are still waiting for compensation

Update 25 februari 2019: UN court rejects UK’s claim of sovereignty over Chagos Islands

Update 3 september 2018: Mauritius takes UK to court over Chagos Islands sovereignty

Update 16 november 2016: Chagos Islanders denied right to return home

De Chagossians (Chagossianen?), de vroegere bewoners van de Chagos Archipel, moesten wijken voor de Amerikaans militaire basis op Diego Garcia in de Indische Oceaan. Ze werden gedwongen te verhuizen en kregen geen enkele compensatie. Ze willen nog steeds terug.

Het eiland Diego Garcia met zijn grote Amerikaanse militaire basis en de andere eilanden van de groep, de Chagos Archipel, zijn formeel Brits. Op Diego Garcia waait de Britse vlag en er schijnt nog een rode telefooncel te staan. Effectief is het eiland Amerikaans.

Groot Brittannië was na de tweede wereldoorlog verzwakt en ging wat graag in op de vraag van de Amerikanen om Diego Garcia te mogen gebruiken voor een militaire basis. De Britten zetten Mauritius voor het blok: onafhankelijkheid alleen zonder de Chagos Archipel. Mauritius werd onafhankelijk in 1968.

Een keiharde voorwaarde van de Amerikanen was dat Diego Garcia leeg, dat wil zeggen zonder inwoners (afstammelingen van Afrikaanse slaven en contractarbeiders uit India) moest worden opgeleverd. De Britten kweten zich vlijtig van die opdracht. Ze deden eenvoudig alsof er geen permanente bewoners waren, maar alleen tijdelijke contractarbeiders uit de Seychellen en Mauritius, een aperte leugen. De tweeduizend bewoners werden aan boord van vrachtschepen gedeporteerd -een ander woord is er niet voor- zonder enige vorm van compensatie. De Verenigde Staten gaven in ruil veertien miljoen dollar korting op de nucleaire Polaris raketten van Groot-Brittannië.

De meeste Chagiossians wonen sinds 1971 in de krottenwijken van Mauritius, een kleiner aantal woont in Engeland. Ze strijden nog steeds voor hun terugkeer. Die is heel wel mogelijk, want de Chagossians eisen niet dat de Amerikaanse basis verdwijnt. Sterker, ze willen er graag werken. Desnoods stellen ze zich tevreden met de andere eilanden van de archipel.

Er is een discussie gaande of de Verenigde Staten een imperium zijn in de zin van het Romeinse keizerrijk en het Britse koloniale rijk van voor de tweede wereldoorlog. Het argument is steeds dat de Verenigde staten geen imperium zijn, omdat ze geen koloniën hebben. Hun militaire bases in de wereld vormen evenwel een wereldwijd netwerk waarmee de Verenigde Staten imperiale macht kunnen uitoefenen.

Ook is de bovenbeschreven methode van bezetting van een gebied en het verjagen van de oorspronkelijke bevolking er een uit het handboek van een koloniale mogendheid, al lieten de VS de uitvoering in dit geval aan de Britten over.

De methodiek is ook toegepast in de Bikini atol, waar de Verenigde Staten nucleaire proeven deden; Koho‘olawe (Hawaii); Guam; de Filipijnen, waar Clark Air Base en andere bases zijn gebouwd op gebied van het Aetas volk; Alaska, waar Aleutianen huis en haard moesten verlaten; Puerto Rico, waar het eiland Vieques ontvolkt is; Groenland, waar Inuit zijn verdreven en Okinawa, waar de helft van de bevolking moest verhuizen voor de militaire bases van de VS.

David Vine Island of shame; The secret history of the US military base on Diego Garcia, besproken in The New York Review of Books, 28 mei 2009.

Maart 2010

Meer Commentaren