Bert Ernste – Utrecht | São Paulo • weblog

Brazilië, West-Papua, media en meer

Archive for the ‘vs’ tag

Trump: laten we afwachten

6 comments

De media lopen over van de ‘analyses’ van experts en van hun voorspellingen over het presidentschap van Donald Trump. Wat mij betreft: stoppen daarmee en eerst eens even afwachten.

Niet dat ik mij geen zorgen maak, maar het staren in glazen bollen is volstrekt zinloos.

Foto van wandelaar op strand, wolkenlucht

Written by Bert Ernste

november 9th, 2016 at 12:40 pm

‘Kennedy wilde Brazilië binnenvallen’

leave a comment

Foto van president Kennedy met president Goulart

President Kennedy schudt de hand van president Goulart in 1962.

‘Kennedy wilde Brazilië binnenvallen’ berichtte De Volkskrant eerder deze week. “De Amerikaanse president John F.Kennedy (1917-1963) overwoog serieus in 1963 Brazilië binnen te vallen om zijn linkse Braziliaanse ambtgenoot João Goulart (1918-1976) ten val te brengen. (…) Kennedy werd in november vermoord en Goulart werd in 1964 door zijn eigen leger afgezet.”

Het bericht in De Volkskrant is nogal kort en verder zoeken levert weinig op buiten de Braziliaanse bronnen. Bijvoorbeeld dit artikel in de Braziliaanse editie van El País en de bron van de onthullingen.

‘Onthullingen’ is overigens betrekkelijk, want dat de Verenigde Staten een dikke vinger in de pap hadden bij de staatsgreep in Brazilië van 1964 was al wel bekend. Dat de Verenigde Staten een militaire interventie overwogen is in dat opzicht een (interessant) detail.

Zie verder deze (Portugeestalige) film over de Amerikaanse inmenging in Brazilië:

Meer Brazilië

Written by Bert Ernste

januari 7th, 2014 at 5:40 pm

Oorlog is nog erger dan je denkt

leave a comment

Detail van Picasso's schilderij GuernicaAl tijdens mijn militaire training (voor mijn dienstplicht) was ik diep onder de indruk van de verschrikkingen van oorlog. Dat zat in ‘details’. We leerden dat het soms moeilijk is om de bajonet terug te trekken uit de buik van de vijand, die je net hebt doorboord. Dan moest je hem van de bajonet aftrappen. Ook de les anti-personeelmijnen was er zo een. We leerden dat er mijnen waren, die als je erop trapte, een meter (buikhoogte) omhoog schoten en dan pas explodeerden. De rondvliegende brokstukken hadden dan dodelijk effect in een cirkel van honderd meter. Gruwelijk, vond ik toen al.

Later las ik boeken over de eerste wereldoorlog, die vreselijke loopgravenoorlog waarin soldaten zich uit de loopgraven omhoog werkten om vervolgens vaak neergemaaid te worden door mitrailleurvuur. Of ten koste van vele doden honderd meter grond wonnen om die de volgende dag tegen eveneens grote verliezen weer te moeten prijsgeven. De Regeneration-trilogie van Pat Barker maakte enorme indruk op mij.

De boeken over de tweede wereldoorlog, die ik las, lieten een minder bloedige oorlog zien, maar dat is natuurlijk een vertekend beeld, mede gevoed door propaganda. Oorlogsmisdaden door de overwinnaars, de geallieerden, zijn zwaar onderbelicht, maar wel te vinden: hier en hier. De wreedheden aan Duitse en Japanse kant werden natuurlijk breed uitgemeten.

Tijdens de zogenoemde politionele acties in Nederlands Indië, toen Nederland het onafhankelijkheidsstreven van de Indonesiërs trachtte te onderdrukken, liet ons land zich trouwens ook niet onbetuigd, al wordt dat nog steeds -grotendeels- onder tafel geveegd.

Indrukwekkend was ook The sorrow of war, a novel of North Vietnam van Bao Ninh, een van de eerste romans uit Vietnam over die akelige oorlog die de Verenigde Staten meenden te moeten voeren in de strijd tegen het communisme. Als je zo’n boek leest, besef je hoe zeer ons beeld van het wereldgebeuren bepaald wordt door een westerse manier van kijken, gesteund door Hollywood. Bao Ninh liet zien en vooral invoelen hoe vreselijk de Vietnamoorlog was geweest voor de Vietnamezen.

Op 15 januari 2013 verschijnt een nieuw boek over de verschrikkingen die de VS mede namens ons aanrichtten in Vietnam: Kill Anything that Moves: The Real American War in Vietnam van Nick Turse. Turse interviewde talloze Vietnamezen om een beeld te krijgen hoe de oorlog was voor de andere kant. Daaruit rijst het beeld dat de Vietnamoorlog nog veel erger was dan we weten. Oorlogsmisdaden zoals het beruchte My Lai, een dorp dat werd uitgemoord, zijn geen incidenten.

Een van de geïnterviewden stelt Turse een pertinente vraag:

“As I was wrapping up my interview, Pham Thang asked me about the purpose of the last hour and a half of questions I’d asked him. Through my interpreter, I explained that most Americans knew next to nothing about Vietnamese suffering during the war and that most books written in my country on the war years ignored it. I wanted, I told him, to offer Americans the chance to hear about the experiences of ordinary Vietnamese for the first time. ‘If the American people know about these incidents, if they learn about the wartime suffering of people in Vietnam, do you think they will sympathize?’ he asked me.”

Ik ben er niet gerust op …

In dit zeer lezenswaardige artikel trekt Nick Turse parallellen met de oorlog in Irak. Er is weinig veranderd. Lees ook deze indringende bespreking van het boek van Turse.

Oorlog is nog véél erger dan je denkt en ontspoort -klaarblijkelijk- altijd.

Meer opinie

Amerikanen en hun wapens: ziende blind

2 comments

Na elke tragedie zoals die in Newtown, Connecticut, waar schoolkinderen onder vuur werden genomen, is er in de Verenigde Staten weer discussie over de wapenwetten daar. Tot nu altijd zonder resultaat.

Het tweede amendement van de grondwet zou Amerikanen het fundamentele recht geven om wapens te dragen. Dat tweede amendement was evenwel voor georganiseerde militia’s in een tijd dat er onvoldoende reguliere ordebewakers waren. Lange tijd erkende het hooggerechtshof dat ook, maar inmiddels is dat gerechtshof zwaar gepolitiseerd.

De voorstanders van vrij wapenbezit zijn ziende blind voor de overduidelijke statistiek. De link tussen het grote aantal vuurwapens in privéhanden en het hoge aantal doden als gevolg van die wapens wordt eenvoudig ontkend. Dat soort blindheid voor de feiten lijkt voort te komen uit een soort religieus fundamentalisme.

De meeste Amerikaanse politici zijn te benauwd om het voortouw te nemen en de wapenwetten aan te passen. Liever nog meer onschuldige kinderen dood door wapens in handen van burgers dan riskeren dat je niet herkozen wordt.

Ook president Obama durfde tot nu toe niets aan de wapenwetten in de Verenigde Staten te doen. Zijn recente toespraak was niet concreet, maar lijkt een koersverandering in te houden.

Vele jaren terug toen ik in militaire dienst was en mijn wapen kreeg uitgereikt, ging er een trilling door mijn lijf. Ik voelde de macht die een vuurwapen geeft. Daar kun je niet voorzichtig genoeg mee zijn.

Meer columns

Written by Bert Ernste

december 17th, 2012 at 12:10 pm

Obama in Brazilië

leave a comment

Aanstaand weekeinde (19-20 maart 2011) bezoekt de Amerikaanse president Barack Obama Brazilië (en daarna Chile en El Salvador). De New York Times schrijft er een interessante voorbeschouwing over. Volgens de krant heeft Braziliës nieuwe president Dilma Rousseff inmiddels bewezen geen marionet van de vorige president te zijn, zoals sommigen vreesden. Als econoom heeft Rousseff een duidelijk andere stijl en op onderdelen ander beleid dan het politieke dier president Lula.

President Rousseff lijkt bijvoorbeeld strenger op het gebied van mensenrechten, onder andere in Iran, waarmee president Lula vrij nauwe betrekkingen onderhield. Ook wil zij de relaties met de Verenigde Staten verbeteren, wat onder meer ruimte geeft voor de eventuele aanschaf van jachtvliegtuigen van Boeing. Onder president Lula leek die opdracht naar Frankrijk te gaan. Verder heeft Rousseff het aangedurfd om een aantal bezuinigingen door te voeren. Die zijn hard nodig, de staatsuitgaven dreigen de pan uit te rijzen. Het budget voor het succesvolle anti-armoedeprogramma Bolsa Família is overigens vergroot.

Volgens de New York Times is de kans groot dat president Obama beter uit de voeten kan met Braziliës nieuwe president dan met president Lula, van wie Obama ooit zei: “I love this guy. He’s the most popular politician on earth.”

Meer Brazilië

Written by Bert Ernste

maart 18th, 2011 at 12:15 pm

VS eisen geen bouwstop meer in door Israel bezette gebieden

leave a comment

Israel houdt tegen internationaal oorlogsrecht en talloze VN-resoluties in nog steeds Palestijns gebied bezet. Erger, Israel bouwt daar vele nederzettingen, ook weer tegen elke vorm van internationaal recht in. Nog erger, Israel gijzelt de Palestijnse bevolking in de bezette gebieden, blokkeert en saboteert de economische opbouw daar en ga zo maar door. Informatie van Israelische militairen over de bezetting.

Resultaat: een uiterst vruchtbare voedingsbodem voor het kweken van terroristen. Het is evident dat de regering van Israel geen vrede wil. Het verzet van de Palestijnen is meer dan begrijpelijk, wat niet betekent dat alle vormen van verzet steun verdienen.

Tot nu toe drongen de VS altijd aan op een bouwstop in de bezette gebieden. Heel geloofwaardig was dat standpunt niet, want echte druk oefenden de VS nooit uit op Israel. De miljardensteun aan wapens, die Israel krijgt, ging bijvoorbeeld altijd gewoon door. Nu dringen de Verenigde Staten zelfs niet meer aan op die bouwstop in de bezette gebieden (NRC). Dat is steun aan een rogue nation (schurkenstaat). De Verenigde Staten pleegden de invasie van Irak voor heel wat minder.

De wereld is diep gezonken.

Meer commentaren

December 2010

Written by Bert Ernste

februari 13th, 2011 at 8:11 pm

Laat de Chagossians terugkeren naar Diego Garcia

leave a comment

Foto kop uil

Update 11 september 2022: In de laatste Britse kolonie kon je in 1973 nog als een beest worden gedeporteerd

Update 30 december 2020: ‘What about justice?’: Chagos Islanders pin their hopes on Biden. Decades after the US took over the territory for a military base, families separated and forced to leave their homes are still waiting for compensation

Update 25 februari 2019: UN court rejects UK’s claim of sovereignty over Chagos Islands

Update 3 september 2018: Mauritius takes UK to court over Chagos Islands sovereignty

Update 16 november 2016: Chagos Islanders denied right to return home

De Chagossians (Chagossianen?), de vroegere bewoners van de Chagos Archipel, moesten wijken voor de Amerikaans militaire basis op Diego Garcia in de Indische Oceaan. Ze werden gedwongen te verhuizen en kregen geen enkele compensatie. Ze willen nog steeds terug.

Het eiland Diego Garcia met zijn grote Amerikaanse militaire basis en de andere eilanden van de groep, de Chagos Archipel, zijn formeel Brits. Op Diego Garcia waait de Britse vlag en er schijnt nog een rode telefooncel te staan. Effectief is het eiland Amerikaans.

Groot Brittannië was na de tweede wereldoorlog verzwakt en ging wat graag in op de vraag van de Amerikanen om Diego Garcia te mogen gebruiken voor een militaire basis. De Britten zetten Mauritius voor het blok: onafhankelijkheid alleen zonder de Chagos Archipel. Mauritius werd onafhankelijk in 1968.

Een keiharde voorwaarde van de Amerikanen was dat Diego Garcia leeg, dat wil zeggen zonder inwoners (afstammelingen van Afrikaanse slaven en contractarbeiders uit India) moest worden opgeleverd. De Britten kweten zich vlijtig van die opdracht. Ze deden eenvoudig alsof er geen permanente bewoners waren, maar alleen tijdelijke contractarbeiders uit de Seychellen en Mauritius, een aperte leugen. De tweeduizend bewoners werden aan boord van vrachtschepen gedeporteerd -een ander woord is er niet voor- zonder enige vorm van compensatie. De Verenigde Staten gaven in ruil veertien miljoen dollar korting op de nucleaire Polaris raketten van Groot-Brittannië.

De meeste Chagiossians wonen sinds 1971 in de krottenwijken van Mauritius, een kleiner aantal woont in Engeland. Ze strijden nog steeds voor hun terugkeer. Die is heel wel mogelijk, want de Chagossians eisen niet dat de Amerikaanse basis verdwijnt. Sterker, ze willen er graag werken. Desnoods stellen ze zich tevreden met de andere eilanden van de archipel.

Er is een discussie gaande of de Verenigde Staten een imperium zijn in de zin van het Romeinse keizerrijk en het Britse koloniale rijk van voor de tweede wereldoorlog. Het argument is steeds dat de Verenigde staten geen imperium zijn, omdat ze geen koloniën hebben. Hun militaire bases in de wereld vormen evenwel een wereldwijd netwerk waarmee de Verenigde Staten imperiale macht kunnen uitoefenen.

Ook is de bovenbeschreven methode van bezetting van een gebied en het verjagen van de oorspronkelijke bevolking er een uit het handboek van een koloniale mogendheid, al lieten de VS de uitvoering in dit geval aan de Britten over.

De methodiek is ook toegepast in de Bikini atol, waar de Verenigde Staten nucleaire proeven deden; Koho‘olawe (Hawaii); Guam; de Filipijnen, waar Clark Air Base en andere bases zijn gebouwd op gebied van het Aetas volk; Alaska, waar Aleutianen huis en haard moesten verlaten; Puerto Rico, waar het eiland Vieques ontvolkt is; Groenland, waar Inuit zijn verdreven en Okinawa, waar de helft van de bevolking moest verhuizen voor de militaire bases van de VS.

David Vine Island of shame; The secret history of the US military base on Diego Garcia, besproken in The New York Review of Books, 28 mei 2009.

Maart 2010

Meer Commentaren